Kozioróg długorogi
| Cerambyx welensii | |||
| (Küster, 1846) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kozioróg długorogi | ||
| Synonimy | |||
| |||
Kozioróg długorogi[1] (Cerambyx welensii) – gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych i podrodziny kózkowych (Cerambycinae).
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten został po raz pierwszy opisany w 1846 roku przez Gasparda Brullé jako Cerambyx velutinus i pod taką nazwą figurował w niektórych źródłach jeszcze w 1995 roku. Nazwa Cerambyx velutinus została jednak użyta wcześniej, w 1775 roku przez Fabriciusa do opisu innego gatunku, w związku z czym w 1991 roku Gianfranco Sama wyznaczył dla niego nową nazwę: Cerambyx welensii, która została wprowadzona, jako Hammaticherus welensii, przez Heinricha Carla Küstera w 1846 roku[2][3][4].
Niektórzy autorzy wyróżniają dwa jego podgatunki: Cerambyx welensii welensii i ograniczony w swym zasięgu do Syrii C. w. centurio Czwallina, 1891[4], podczas gdy inni traktują drugi jako synonim[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Chrząszcz o smukłym ciele długości od 23 do 58 mm. Ubarwienie ma ciemnobrunatne z miejscami kasztanowobrązowo rozjaśnionymi pokrywami[1]. Czułki jego mają pierwszy człon mniej lub bardziej drobno i rozlegle punktowany oraz dość błyszczący[5]. Długość czułków jest bardzo duża, a u samców cztery nasadowe człony są pogrubione. Przedplecze ma mocno pomarszczoną powierzchnię i stosunkowo tępe wyrostki na krawędziach bocznych[1]. Tarczka jest grubo, gęsto i nieregularnie pomarszczona[5]. Pokrywy mają wierzchołki w widoku bocznym łagodniejsze niż u kozioroga dębosza[1]. Stopy tylnych odnóży o tylko pierwszym członie od dołu pomarszczonym[5].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Owad ten zasiedla dąbrowy, nasłonecznione polany z udziałem dębów oraz dębowe nasadzenia przydrożne. Preferuje tereny podgórskie. Osobniki dorosłe spotyka się w czerwcu, lipcu i sierpniu. Wykazują aktywność głównie zmierzchową i nocną. Żerują na sokach wyciekających ze zranionych drzew. Larwy są ksylofagami odżywiającymi się drewnem starych dębów[1].
Chrząszcz palearktyczny o chorotypie południowoeuropejskim[4]. Wykazany został z Hiszpanii, Portugalii, Francji, Włoch, Sycylii, Malty, Słowenii, Węgier, Słowacji, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Grecji, Krety, Bułgarii, Rumunii, Ukrainy, Turcji[3][4], Kaukazu, Syrii, Libanu, Jordanii, Izraela i Iranu[4].
Z Turcji podawany z prowincji: Stambuł, Mersin, Adıyaman, Antalya, Izmir, Karaman, Kahramanmaraş, Konya i Osmaniye[4].
Znaczenie gospodarcze
[edytuj | edytuj kod]Larwy tego chrząszcza są ksylofagami dębów i mogą wyrządzać szkody w otwartych lasach pastwiskowych typu dehesa[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Cerambyx velensii – Kozioróg długorogi. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-04-29].
- ↑ a b Barsevskis A. et al.: Cerambyx welensii. [w:] Cerambycidae of the World [on-line]. 2014. [dostęp 2014-12-12].
- ↑ a b Cerambyx welensii. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2014-12-12].
- ↑ a b c d e f Hüseyin Özdikmen, Semra Turgut. On Turkish Cerambyx Linnaeus, 1758 with Zoogeographical Remarks (Coleoptera: Cerambycidae: Cerambycinae). „Munis Entomology & Zoology”. 4 (2), 2009.
- ↑ a b c C. V. Demelt. „Zeitschrift der Arbeitsgemeinschaft Österr . Entomologen”. 28 (1-3), 1976.
- ↑ Luis M. Torres-Vila, Álvaro Sánchez-González, Jesús Merino-Martínez, Francisco Ponce-Escudero, Yolanda Conejo-Rodríguez, Daniel Martín-Vertedor, Juan J. Ferrero-García. Mark–recapture of Cerambyx welensii in dehesa woodlands: dispersal behaviour, population density, and mass trapping efficiency with low trap densities. „Entomologia Experimentalis et Applicata”. 149 (3), s. 273–281, 2013. DOI: 10.1111/eea.12133.