Kościół świętych Nereusza i Achillesa w Rzymie

Kościół świętych Nereusza i Achillesa
Chiesa dei Santi Nereo e Achilleo
Kościół tytularny
Ilustracja
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym
Viale delle Terme di Caracalla 28

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Santa Maria in Vallicella

Wezwanie

św. Nereusza i Achillesa

Wspomnienie liturgiczne

12 maja[1]

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół świętych Nereusza i Achillesa”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół świętych Nereusza i Achillesa”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół świętych Nereusza i Achillesa”
41°52′49″N 12°29′41″E/41,880222 12,494778
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół świętych Nereusza i Achillesa (wł. Chiesa dei Santi Nereo e Achilleo) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii Santa Maria in Vallicella oraz kościołem tytularnym[2]. W związku z zamknięciem od 2013 roku z powodu remontu bazyliki św. Sykstusa pełni rolę kościoła stacyjnego z czwartej środy Wielkiego Postu.

Lokalizacja

[edytuj | edytuj kod]

Kościół znajduje się w XXI Rione Rzymu – San Saba przy Viale delle Terme di Caracalla 28[2] naprzeciwko wejścia do term Karakalli.

Patroni

[edytuj | edytuj kod]

Patronami świątyni są święci Nereusz i Achilles – rzymscy żołnierze, którzy ponieśli śmierć męczeńską za wiarę chrześcijańską w III lub IV wieku.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Nie wiadomo kiedy powstał pierwszy kościół w tym miejscu, natomiast jest wzmiankowany jako Titulus Fasciolae w tekście datowanym na 377 rok.[1] Był również wzmiankowany w aktach synodu w 499 roku[1]. Z kolei akta synodu z 595 roku określają go jako Titulus SS. Nerei e Achillei[1]. Kościół został przebudowany w 814 roku, a Liber Pontificalis podają jako powód zaniedbanie i powodzie, przy czym nowy kościół postawiono na wyżej położonym miejscu obok starego[1].

Kościół został odnowiony za Sykstusa IV przed jubileuszem 1475 roku[1]. Wyburzono wówczas fasadę i dwa pierwsze przęsła nawy, które zastąpiono małym placykiem istniejącym do dzisiaj, usunięto również starożytne kolumny arkad, które zostały zastąpione ceglanymi filarami w stylu renesansowym[1]. Obecny wygląd kościoła jest efektem renowacji przeprowadzonej przez kardynała Cezarego Baroniusza w latach 1596-1598[1].

Architektura i sztuka

[edytuj | edytuj kod]

Konstrukcja fasady (pochodząca prawdopodobnie z przebudowy w XV wieku) jest bardzo prosta[1]. Wejście flankują dwie kolumny w porządku doryckim z szarego granitu podtrzymujące naczółek z tympanonem ozdobionym krzyżem z dwiema gałęziami palmowymi[1]. Nad frontonem okna znajduje się tondo z wizerunkiem Matki Bożej z Dzieciątkiem[1].

Bryła kościoła
Kościół widziany z boku


Kościół jest zbudowany z cegły, ma trzy nawy, półokrągłą apsydę, nie ma natomiast transeptu[1]. Nawa ma obecnie sześć przęseł[1]. Cykl fresków zdobiących ściany nawy przedstawia obrazy legendarnych dziejów patronów kościoła[1].

Wnętrze kościoła


Koncha apsydy ozdobiona jest freskiem przedstawiającym świętych oddających cześć Prawdziwemu Krzyżowi[1]. W górnej części apsydy znajduje się starożytny rzeźbiony gzyms przedstawiający pogańskie bóstwa[1]. Malowidło na ścianie apsydy przedstawia papieża Grzegorza Wielkiego wygłaszającego kazanie[1].

Pod ołtarzem głównym znajdują się relikwie świętych Nereusza i Achillesa (bez głów) oraz św. Flawii Domitylli[1].

Baldachim pochodzi z renowacji w XVI wieku, składa się z kolumn w porządku jońskim z afrykańskiego marmuru wspierających kopułę[1].

Za ołtarzem głównym znajdują się dwa starożytne pogańskie ołtarze ofiarne pochodzące z okolicznej świątyni[1].

Świecznik paschalny został zrobiony w XV wieku z rzeźbionej marmurowej tralki datowanej na II wiek[1].

Ambona z polichromowanego marmuru pochodzi z 1597 roku[1]. Stoi ona na dwóch starożytnych elementach, pochodzących prawdopodobnie z term Karakalli; jeden z nich jest z afrykańskiego marmuru, drugi natomiast z porfiru[1]. Uważa się, że sama ambona pochodzi z bazyliki św. Pawła za Murami[1].

Ściany naw bocznych zdobią freski przedstawiające sceny męczeństwa Apostołów[1].

Kardynałowie prezbiterzy

[edytuj | edytuj kod]

Kościół świętych Nereusza i Achillesa jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sanctorum Nerei et Achillei)[3].

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Mianowany przez antypapieża Klemensa VII
  2. ↑ Mianowany przez antypapieża Feliksa V

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Santi Nereo e Achilleo na Churches of Rome. [dostęp 2019-02-27]. (ang.).
  2. ↑ a b Chiesa rettoria Santi Nereo e Achilleo alle Terme di Caracalla w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2019-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-12)]. (wł.).
  3. ↑ Kościół świętych Nereusza i Achillesa w Rzymie [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2019-02-27] (ang.).