Krinodendron

Krinodendron
Ilustracja
Crinodendron hookerianum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

szczawikowce

Rodzina

eleokarpowate

Rodzaj

krinodendron

Nazwa systematyczna
Crinodendron Molina
Sag. Stor. Nat. Chili: 179 (1782)[3][4]
Typ nomenklatoryczny

C. patagua Molina[4]

Synonimy
  • Tricuspidaria Ruiz & Pav.
  • Tricuspis Pers.[3]

Krinodendron[5] (Crinodendron Molina) – rodzaj roślin z rodziny eleokarpowatych (Elaeocarpaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia cztery[3] lub pięć[6][7] gatunków. Są to rośliny drzewiaste rosnące w lasach deszczowych i formacjach zaroślowych w południowej części Ameryki Południowej[7], na północy sięgając po Boliwię i południową część Brazylii[3]. Jako introdukowane i zdziczałe rosną na wyspach Juan Fernández[3]. Rośliny o czerwonych i bezwonnych kwiatach zapylane są przez kolibry, a te o kwiatach białych, wonnych – przez owady[7].

Niektóre gatunki, zwłaszcza Crinodendron hookerianum[6], rzadziej C. patagua, uprawiane są jako ozdobne na obszarach o łagodnym klimacie – np. w zachodniej Europie (nie są mrozoodporne)[7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Crinodendron patagua
Pokrój
Krzewy i drzewa osiągające do 10 m wysokości[7].
Liście
Zimozielone, zazwyczaj naprzeciwległe, pojedyncze, o blaszce ząbkowanej na brzegu[7].
Kwiaty
Rozwijają się zwykle pojedynczo w kątach liści, z pąków formujących się jesienią. Okwiat urnowaty lub dzwonkowaty – z wąskim ujściem w przypadku kwiatów zapylanych przez kolibry i szerokim, w przypadku zapylanych przez owady. Działek kielicha jest 5. Także 5 jest płatków korony, na brzegu ząbkowanych. Pręcików jest od 10 do 20. Zalążnia jest pięciokomorowa, zwieńczona pojedynczą szyjką słupka[7].
Owoce
Zwykle owłosione torebki, otwierające się i odsłaniające czarne nasiona, czasem z szarą osnówką[7].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Jeden z rodzajów należących do rodziny eleokarpowatych (Elaeocarpaceae)[2][3].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-06-24] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-06-24] (ang.).
  3. a b c d e f g Crinodendron Molina. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-06-24].
  4. a b Crinodendron Molina. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-06-24].
  5. Jerzy Hrynkiewicz-Sudnik, Bolesław Sękowski, Mieczysław Wilczkiewicz, Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 432, ISBN 83-01-13434-8, OCLC 749776599.
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 246, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 142. ISBN 0-333-73003-8.