Kultura Warna
Kultura Warna – eneolityczna kultura nazwana od cmentarzyska Warna we wschodniej Bułgarii.
Obejmowała swym zasięgiem obszary położone od ujścia Dunaju do gór Stradża. Rozwój tej jednostki kulturowej miał miejsce w 2 połowie V tysiąclecia p.n.e. Datowanie radiowęglowe wskazuje na okres 4600–4200 lat p.n.e.[1] Inwentarz ceramiczny składał się z naczyń wykonywanych na kole garncarskim i malowanych przed wypaleniem; ceramika miała tak wysoki poziom technologiczny, że sugeruje to istnienie w strukturze społecznej grupy rzemieślników-garncarzy. O równie wysokim stopniu zaawansowania w produkcji metalurgicznej poświadczają odkrycia z kopalni Aibunar. W inwentarzach kamiennych poświadczona jest obecność przęślików, co może sugerować rozwój tkactwa. Osady lokalizowane były w pobliżu lagun, gdzie konstrukcje mieszkalne wznoszono na wbitych w dno palach, lub wznoszone na tellach lokalizowanych na pobliskich wyspach np. stanowisko Durankulak. Ludność zajmowała się głównie uprawą pszenicy, jęczmienia, poświadczona jest także hodowla kóz, owiec i bydła.
Z kulturą Warna wiąże się prehistoryczną osadę (Sołnicata), odkrytą w okolicach miasta Prowadija. Jest ona uważana za najstarsze miasto Europy. Była zamieszkaną przez 350 osób już około 5500 lat p.n.e. Mieszkańcy trudnili się pozyskiwaniem soli z pobliskiego źródła[2][3].
Cześć artefaktów z cmentarzyska Warna jest prezentowana na terenie Muzeum Archeologicznego w Warnie[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lance Grande, Allison Augustyn: Gems and gemstones: Timeless Natural Beauty of the Mineral World. Chicago: University of Chicago Press, 2009, s. 290. ISBN 978-0226305110. [dostęp 2019-07-20].
- ↑ Wojciech Pastuszka: Najstarsze miasto Europy. Archeowieści, 1 listopada 2012. [dostęp 2019-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-21)].
- ↑ Europe's oldest prehistoric town found in Bulgaria. France 24, 2012-10-31. [dostęp 2019-07-21]. (ang.).
- ↑ New exhibition. Archaeological Museum – Varna. [dostęp 2019-07-24]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janusz K. Kozłowski, Wielka Historia Świata, t. II Od "rewolucji" neolitycznej do podbojów Aleksandra Wielkiego, Fogra, Kraków 2004.
- Janusz K. Kozłowski, Archeologia Prahistoryczna, t. I Starsza Epoka Kamienia, Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1972.
- Piotr Kaczanowski, Janusz K. Kozłowski, Wielka Historia Polski, t.1 Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Fogra, Kraków 1998.
- Janusz K. Kozłowski (opracowanie naukowe), Encyklopedia historyczna świata, t. I Prehistoria, Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, Kraków 1999.
- Bolesław Ginter, Janusz K. Kozłowski, Technika obróbki i typologia wyrobów kamiennych paleolitu, mezolitu i neolitu (wyd. III), PWN, Warszawa 1990.
- J. Desmond Clark, Prahistoria Afryki, PWN, Warszawa 1978.