Kępa Zawadowska

Kępa Zawadowska

obszar MSI Warszawy
Przystań rowerowa na Kępie Zawadowskiej.
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miasto	Warszawa
W granicach Warszawy	15 maja 1951[1]
Kod pocztowy	02-995, 02-994
Tablice rejestracyjne	WW-F, WW-G, WW-H, WW-J, WW-W
Położenie na mapie Warszawy Kępa Zawadowska
Położenie na mapie Polski Kępa Zawadowska
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kępa Zawadowska
52°09′08″N 21°07′45″E/52,152293 21,129148
Multimedia w Wikimedia Commons

Kępa Zawadowska – dawna wieś, a obecnie osiedle i obszar MSI^[2] w dzielnicy Wilanów w Warszawie.

Historia

Miejscowość założona została w 1819^[3]. Osiedlili się tam wtedy koloniści niemieccy (Olędrzy) sprowadzeni przez administratorów dóbr wilanowskich należących do Potockich^[4]. Nazwa „Zawadowska“ nawiązywała do folwarku Zawady, do którego należała wieś^[4].

W 1832 roku koloniści zbudowali szkołę, założyli zachowany do dziś cmentarz ewangelicki oraz kolonię domów mieszkalnych. W 1905 roku liczyła 35 domów i 278 mieszkańców. W trakcie II wojny światowej mieszkańcy wnioskowali o wpisanie ich na volkslistę^[5].

W latach 1942–1943 w miejscowości znajdował się obóz pracy dla ludności żydowskiej^[6]. Więźniowie obozu (w 1942 ok. 400 osób) byli zatrudniani przy pracach wodno-melioracyjnych^[6].

W lipcu 1944, w związku z ofensywą Armii Czerwonej, mieszkańcy Kępy Zawadowskiej zostali ewakuowani do Niemiec^[7].

W 1951 roku wieś została włączona do Warszawy. Początkowo znajdowała się w dzielnicy Wilanów, od 1960 roku w dzielnicy Mokotów, od 1994 roku w gminie Warszawa-Wilanów, od 2002 roku ponownie w dzielnicy Wilanów. W 1998 roku rozebrano ostatni, drewniany dom kolonistów olenderskich^[8].

Kępa Zawadowska położona jest w południowo-wschodniej części Wilanowa, w tarasie zalewowym Wisły. Na obszarze osiedla znajduje się część rezerwatu przyrody Wyspy Zawadowskie. Znajduje się tu także rekultywowane składowisko odpadów paleniskowych Elektrociepłowni Siekierki. Wzdłuż Wału Zawadowskiego przebiega linia kolejowa do elektrociepłowni.

Na terenie Kępy Zawadowskiej znajduje się parafia Posłania Uczniów Pańskich.

Przypisy

1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 maja 1951 r. w sprawie zmiany granic miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199), jako gromada zniesionej gminy Wilanów
2. Obszary MSI. Dzielnica Wilanów. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-10-31].
3. Jan Kazimierczak. Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944). „Rocznik Warszawski”. V, s. 235, 1964. 
4. Jan Kazimierczak. Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944). „Rocznik Warszawski”. V, s. 236, 1964. 
5. Encyklopedia Warszawy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1994, s. 331. ISBN 83-01-08836-2
6. Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 556. ISBN 83-01-00065-1.
7. Jan Kazimierczak. Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944). „Rocznik Warszawski”. V, s. 256, 1964. 
8. Maria Pilich, Przemysław Pilich. Ślady osadnictwa olęderskiego. „Skarpa Warszawska”, s. 70, luty 2024. 

Bibliografia

• Jerzy Szałygin Olędrzy w Warszawie (artykuł dostępny w sieci [1])
• Jan Kazimierczak Kępa Zawadowska – wieś Olendrów w granicach Warszawy (1819–1944), Rocznik Warszawski, t. V, 1964, s. 235-256

Linki zewnętrzne

• Uchwała zatwierdzająca podział Wilanowa na rejony MSI
• Obszary MSI Wilanowa według ZDM
• Kępa Zawadowska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 479 .