Lagochilus

Lagochilus
Ilustracja
Lagochilus platyacanthus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

jasnotowate

Rodzaj

Lagochilus

Nazwa systematyczna
Lagochilus Bunge ex Benth.
Labiat. Gen. Spec.: 640 (1834)[3]
Typ nomenklatoryczny

non designatus[4]

Synonimy
  • Chlainanthus Briq.
  • Lagochilopsis Knorring
  • Yermoloffia Bél.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Susz Lagochilus inebrians

Lagochilus – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 45 gatunków[3]. Rośliny te występują w Azji: od Kaukazu, Kazachstanu, Iranu i Pakistanu, poprzez Azję Środkową, po środkowe i północne Chiny. W Europie rodzaj obecny jest we wschodniej części (przeduralskiej) Rosji[3]. Rośliny te rosną zwykle w miejscach suchych, na zboczach wzgórz, w dolinach i na pustyniach[5].

Do sporządzania napoju odurzającego w Azji Środkowej wykorzystywane są szczytowe części pędów Lagochilus inebrians. Rośliny te wykorzystywane sa także jako lecznicze[6]. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne[7][5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Byliny i półkrzewy o drewniejącej szyi korzeniowej. Łodygi sztywne, pokryte rzadkimi włoskami[8][5].
Liście
Blaszka rombowata, całobrzega albo dłoniasto lub pierzasto klapowana, z łatkami kolczastymi[8][5].
Kwiaty
Zebrane po 2 do 10 w okółki, które zwykle wsparte są kolczastymi podsadkami[5]. Kielich dzwonkowaty lub rurkowato-dzwonkowaty, prosty, 5-żyłkowy, z 5 ząbkami równej długości lub z 3 górnymi łatkami dłuższymi (nierzadko dłuższymi od rurki), kolczastymi na szczycie. Korona kwiatu od zewnątrz owłosiona, z dwiema wargami. Górna jest podługowata, prosta, mniej lub bardziej wysklepiona, podzielona na końcu na 2 lub 4 ząbki. Dolna warga trójłatkowa, ze środkową łatką największą i dwuklapową. Pręciki cztery, wystają poza koronę lub nie, pylniki równoległe lub rozchylone, orzęsione. Szyjka słupka nitkowata, na szczycie z rozwidlonym znamieniem[8].
Owoce
Niełupki podługowato-jajowate, czas nieco spłaszczone, na szczycie zaokrąglone lub ucięte, ogruczolone, owłosione lub nagie[8].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Leonureae w obrębie podrodziny Lamioideae z rodziny jasnotowatych Lamiaceae[9].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-08-13] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-08-13] (ang.).
  3. ↑ a b c d e Lagochilus Bunge ex Benth.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-08-13].
  4. ↑ Lagochilus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2023-08-13].
  5. ↑ a b c d e K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 225. ISBN 978-3-642-62200-7.
  6. ↑ Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 2, Warszawa: Muza SA, 1998, s. 293, ISBN 83-7079-779-2.
  7. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 501, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. ↑ a b c d Lagochilus Bunge ex Bentham, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-08-13].
  9. ↑ Genus Lagochilus Bunge ex Benth.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-08-13].