Lee Shubert

Lee Shubert
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 marca 1871
Władysławów

Data i miejsce śmierci

25 grudnia 1953
Nowy Jork

Multimedia w Wikimedia Commons

Lee Shubert, właśc. Levi Schubart (ur. 25 marca 1871 we Władysławowie, zm. 25 grudnia 1953 w Nowym Jorku) – amerykański operator sieci teatrów i producent teatralny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie żydowskiej, jako syn Duvvida Schubarta i Katriny Helwitz, we Władysławowie, w guberni suwalskiej Kongresówki, części Imperium Rosyjskiego. Shubert miał 11 lat kiedy rodzina wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych i osiedliła się w Syracuse, gdzie mieszkało już wiele rodzin żydowskich z ich rodzinnego miasta. Alkoholizm ojca trzymał rodzinę w trudnej sytuacji finansowej, a Lee Shubert zaczął pracować, sprzedając gazety na rogu ulicy. Za pożyczone pieniądze on i młodsi bracia Sam i Jacob rozpoczęli przedsięwzięcie biznesowe, które doprowadziło ich do odnoszących sukcesy operatorów kilku kin w północnej części stanu Nowy Jork[1][2].

Bracia Shubert postanowili rozszerzyć działalność na ogromny rynek Nowego Jorku i pod koniec marca 1900 roku wynajęli Herald Square Theatre na rogu Broadwayu i 35th Street na Manhattanie[3]. Zostawiając młodszego brata Jacoba w domu, aby zarządzał swoimi istniejącymi teatrami, Lee i Sam Shubert przenieśli się do Nowego Jorku, gdzie leasingowali Winter Garden i założyli Shubert Theatres[4].

Ponieważ Shubertowie nie mogli korzystać z teatrów kontrolowanych przez niemal monopolistyczny Theatrical Syndicate, wystawiali przedstawienia w wynajętych namiotach cyrkowych, mieszcząc „trzy razy więcej klientów niż typowy teatr”. W 1910 roku utworzyli „Independent National Theatre Owner's Association”, co spowodowało ucieczkę wielu teatrów z całego kraju, wcześniej zrzeszonych w Theatrical Syndicate. W 1922 roku ogłoszono, że „Lee Shubert i A.L. Erlanger (…) rywale od dwudziestu lat” osiągnęli robocze porozumienie[5][6][7].

Shubert był upartym biznesmenem, krytykowanym za nastawienie na pieniądze i władzę, przy niewielkim zainteresowaniu kulturą. Był znany z tego, że zabraniał krytykom wstępu do wszystkich swoich teatrów, jeśli napisali coś, co go zdenerwowało. Zachowanie to było powszechne do tego stopnia, że zmieniono prawo w stanie Nowy Jork, aby zapobiec takim praktykom[8]. Niemniej jednak dostrzegł potrzebę przyciągnięcia czołowych aktorów teatralnych z europejskich teatrów o długiej tradycji, jak Gaby Deslys, do występów w nowych teatrach na Broadwayu. Po katastrofalnej inscenizacji Hamleta w 1901 roku w konkurencyjnym teatrze francuska aktorka Sarah Bernhardt przyrzekła sobie, że nigdy nie wróci do Ameryki Północnej, dopóki Lee Shubert nie przekonał jej do występu dla jego firmy w 1905 roku[7].

Lee Shubert zmarł w Nowym Jorku 25 grudnia 1953 roku w wieku 82 lat i został pochowany na cmentarzu rodzinnym na cmentarzu Salem Fields na Brooklynie[9].

Życie osobiste

[edytuj | edytuj kod]

Był żonaty z Marcellą Swanson. Wcześniej pobrali się w tajemnicy 29 lipca 1936 roku w Niemczech i rozwiedli się we wrześniu 1948 roku w Reno w stanie Nevada. Pobrali się ponownie w Miami w marcu 1949 roku[10][11].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Bourgoin i Byers 1998 ↓, s. 208.
  2. ↑ Hirsch 2000 ↓, s. 9-12.
  3. ↑ Hirsch 2000 ↓, s. 31.
  4. ↑ Hirsch 2000 ↓, s. 80-84.
  5. ↑ Shubert-Erlanger End Long Rivalry. The New York Times, 1922-03-04. [dostęp 2024-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-16)]. (ang.).
  6. ↑ About Us. The Shubert Foundation. [dostęp 2024-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-22)]. (ang.).
  7. ↑ a b History of Shubert Organization Inc. [online], FundingUniverse [dostęp 2024-08-18] (ang.).
  8. ↑ Kashmir Hill: Lawyers Barred by Madison Square Garden Found a Way Back In. The New York Times, 2023-01-16. [dostęp 2024-08-18]. (ang.).
  9. ↑ Hirsch 2000 ↓, s. 221.
  10. ↑ Hirsch 2000 ↓, s. 206.
  11. ↑ People: No Place Like Home. Time, 2011-01-31. [dostęp 2024-08-18]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]