Ligota (województwo śląskie)

Ten artykuł dotyczy wsi Ligota w woj. śląskim, pow. bielskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Ligota

wieś
Widok ogólny wsi z kościołem Opatrzności Bożej
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	bielski
Gmina	Czechowice-Dziedzice
Liczba ludności (31 grudnia 2008)	4454[2]
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	43-518[3]
Tablice rejestracyjne	SBI
SIMC	0213724
Położenie na mapie Polski Ligota
Położenie na mapie województwa śląskiego Ligota
Położenie na mapie powiatu bielskiego Ligota
Położenie na mapie gminy Czechowice-Dziedzice Ligota
49°52′41″N 18°57′01″E/49,878056 18,950278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Nieoficjalny herb wsi Ligota

Ligota (niem. Ellgoth lub Ellguth, cz. Lhota) – wieś sołecka położona na południu Polski, w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Czechowice-Dziedzice. Wieś leży w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego, geograficznie zaś leży w regionie Dolina Górnej Wisły, będącej częścią Kotliny Oświęcimskiej^[4]. Powierzchnia sołectwa wynosi 1400 ha^[5] a liczba ludności (stan na 31 grudnia 2014 r.) 4702^[2] (w tym 2387 kobiet, 2315 mężczyzn), co daje gęstość zaludnienia równą 335,85 os./km².

Położenie i charakterystyka miejscowości

Wieś położona nad potokami Jasienica, Iłownica i Wapienica. Obszar Ligoty położony jest na pograniczu Podgórza Wilamowickiego i Pogórza Śląskiego. W okolicy pola uprawne, łąki oraz liczne stawy rybne, będące miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków wodnych^[6]. Ze wsi rozciąga się widok na Klimczok i Szyndzielnię.

Części wsi

Integralne części wsi Ligota^[7][8]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0213730	Bagno	część wsi
0213747	Burzej	część wsi
0213753	Koło	część wsi
0213760	Księża Grobel	część wsi
0213776	Miliardowice	część wsi
0213782	Nowy Świat	część wsi
0213799	Oblask	część wsi
0213807	Podlas	część wsi
0213813	Toczkowice	część wsi
0213820	Woleństwo	część wsi
0213836	Zawiście	część wsi
0213842	Zawodzie	część wsi

Historia

Lgotka na mapie Księstwa Oświęcimskiego i Zatorskiego - mapa Abrahama Orteliusa z 1603.

Pierwsza pisemna wzmianka o Ligocie pochodzi z 1452 roku^[9]. Miejscowość początkowo należała do książąt cieszyńskich, od 1572 do właścicieli bielskich^[5].

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w Ligocie w 227 budynkach na obszarze 2418 hektarów mieszkało 1734 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 71,7 os./km², z tego 1606 (92,6%) mieszkańców było katolikami, 92 (5,3%) ewangelikami a 36 (2,1%) wyznawcami judaizmu, 1700 (98%) było polsko-, 10 (0,6%) niemiecko- a 3 (0,2%) czeskojęzycznymi^[10]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 1791 osób, w tym głównie ewangelików do liczby 142^[11].

W okresie międzywojennym na terenie gminy funkcjonował chór mieszany "Lutnia" założony w 1910 roku kierowany przez Józefa Szweda, a także 140 osobowe gniazdo Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”^[12].

Jako gmina jednostkowa, Ligota od 28 lipca 1920 przynależała do woj. śląskiego (powiat bielski). 1 grudnia 1945 weszła w skład zbiorowej gminy Zabrzeg^[13][14].

1 stycznia 1951 od Ligoty łączono osiedle Podkępie (57,7275 ha), włączając je do Czechowic w gminie Czechowice-Dziedzice^[15].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Ligota. W latach 1973–1977 miejscowość była siedzibą gminy Ligota. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie katowickim.

W jednej z dzielnic – Miliardowicach powstał w latach 80. XX wieku nowoczesny kościół pw. Miłosierdzia Bożego. Do dnia dzisiejszego dawne budowle drewniane w większości rozebrano.

W 1998 roku oraz w 2010 roku przez wieś przeszła fala powodziowa, zalewając znaczny obszar. W maju 2010 roku zalane było 40% wsi w tym budynki mieszkalne w wyniku wylania z rzek: Iłownicy, Jasienicy i Wapienicy.

Religia

Kościół Opatrzności Bożej

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia Opatrzności Bożej oraz parafia Miłosierdzia Bożego w Miliardowicach).

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 68181
2. Urząd Miejski w Czechowicach-Dziedzicach - Demografia. [dostęp 2009-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-04)].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 652 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. Marcin Żerański: Śląsk Cieszyński. Od Bielska-Białej do Ostrawy. Cieszyn: Pracownia na pastwiskach, 2012, s. 81. ISBN 978-83-933109-3-7.
5. Gmina Czechowice-Dziedzice: Sołectwo Ligota. [w:] www.czechowice-dziedzice.pl [on-line]. [dostęp 2010-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-27)].
6. Szyra D., Szyra R. 2004. Ptaki wodno-błotne stawów rybnych w Ligocie w latach 1995-1999 Ptaki Śląska 15: 49-61.
7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
8. GUS. Rejestr TERYT
9. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 309. ISBN 978-83-926929-3-5.
10. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.). Brak numerów stron w książce
11. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.). Brak numerów stron w książce
12. Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1980, hasło "Ligota", str. 273.
13. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 o podziale powiatu bielskiego w województwie śląsko-dąbrowskim na gminy wiejskie i gromady (Katowice: Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 450)
14. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947. Brak numerów stron w książce
15. Dz.U. z 1950 r. nr 57, poz. 514

Bibliografia

• Towarzystwo Przyjaciół Czechowic - Dziedzic: Dzieje kościoła i parafii pw. Opatrzności Bożej w Ligocie 1806 - 2006. Czechowice-Dziedzice, Ligota: 2006. Brak numerów stron w książce
• Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1980, hasło "Ligota", str. 273.

Linki zewnętrzne

• Portal sołectwa Ligota. ligota.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-12)].