Linhenykus

Linhenykus

Okres istnienia: kampan PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 83.6/72.1 83.6/72.1
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	celurozaury
Rodzina	alwarezaury
Rodzaj	Linhenykus Xu et al., 2011
Gatunki
L. monodactylus Xu et al., 2011
Systematyka w Wikispecies

Linhenykus – rodzaj teropoda z grupy alwarezaurów (Alvarezsauroidea) żyjącego w późnej kredzie na terenach Azji. Został opisany w 2011 roku przez Xu Xinga i współpracowników w oparciu o niekompletny szkielet pozaczaszkowy (IVPP V17608) obejmujący kręgi szyjne, tułowiowe, krzyżowe i ogonowe, lewą kość łopatkowo-kruczą, niemal kompletny mostek, większość kończyn przednich, częściową miednicę, niemal kompletne kończyny tylne oraz kilka niezidentyfikowanych elementów. Skamieniałości te wydobyto z wapienia gruzełkowatego w Bayan Mandahu, w datowanych na kampan osadach formacji Wulansuhai, na północ od miasta Linhe w Mongolii Wewnętrznej^[1].

Linhenykus osiągał niewielkie rozmiary – kość udowa holotypu, będącego w chwili śmierci prawdopodobnie osobnikiem młodocianym, bliskim osiągnięcia dorosłości, mierzy około 7 cm długości, na podstawie której Xu i współpracownicy oszacowali masę dinozaura na około 450 g^[1]. Z kolei Nesbitt i in. ocenili masę przedstawicieli pokrewnego rodzaju Albinykus – o kości udowej mierzącej około 6,5 cm – na 700–1000 g^[2]. Budowa szkieletu osiowego przypominała występującą u innych przedstawicieli kladu Parvicursorinae. Linhenykus jest jedynym znanym alwarezaurem mającym zrośnięte łopatkę i kość kruczą. Odkryto również kość przypromienną, wśród Alvarezsauroidea znaną wcześniej jedynie u Haplocheirus. U wielu alwarezaurów doszło do redukcji liczby palców w dłoni, jednak trend ten jest najwyraźniejszy u Linhenykus – ma on tylko jeden palec (który autorzy uznają za II, choć według innej teorii może być palcem I), pozostałe całkowicie zanikły, jedynie III kość śródręcza zachowała się jako niewielki element. Śródstopie jest dłuższe od kości udowej i wykazuje wyspecjalizowane arctometatarsus^[1].

Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Xu i współpracowników Linhenykus jest najbardziej bazalnym znanym przedstawicielem kladu Parvicursorinae. Nazwa rodzajowa Linhenykus pochodzi od miasta Linhe, w pobliżu którego odnaleziono szczątki holotypu, oraz zmodyfikowanego greckiego słowa onyx („pazur”). Nazwa gatunkowa gatunku typowego, monodactylus („jednopalczasty”), odnosi się do występowania w dłoni tego dinozaura tylko jednego palca^[1].

Przypisy

1. Xu Xing, Corwin Sullivan, Michael Pittman, Jonah N. Choiniere, David Hone, Paul Upchurch, Tan Qingwei, Xiao Dong, Tan Lin, Han Fenglu. A monodactyl nonavian dinosaur and the complex evolution of the alvarezsauroid hand. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 108 (6), s. 2338–2342, 2011. DOI: 10.1073/pnas.1011052108. (ang.). 
2. Sterling J. Nesbitt, Julia A. Clarke, Alan H. Turner, Mark A. Norell. A small alvarezsaurid from the eastern Gobi Desert offers insight into evolutionary patterns in the Alvarezsauroidea. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 31 (1), s. 144–153, 2011. DOI: 10.1080/02724634.2011.540053. (ang.). 

Identyfikatory zewnętrzne (takson kopalny):

• EoL: 47458613
• GBIF: 8702882
• identyfikator taksonu Fossilworks: 175493