Lodewijk Mortelmans

Lodewijk Mortelmans
Ilustracja
Lodewijk Mortelmans (ok. 1900)
Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1868
Antwerpia

Pochodzenie

flamandzkie

Data i miejsce śmierci

24 czerwca 1952
Antwerpia

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna, muzyka romantyczna, muzyka modernistyczna

Zawód

kompozytor, dyrygent, pedagog

Multimedia w Wikimedia Commons

Lodewijk Mortelmans (ur. 5 lutego 1868 w Antwerpii, zm. 24 czerwca 1952 tamże)[1][2] – flamandzki kompozytor, dyrygent i pedagog.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Studiował we Vlaamsche Muziekschool w Antwerpii (w 1898 przekształconej w Królewskie Konserwatorium w Antwerpii(inne języki)) u Jana Blockxa i Petera Benoit[1][3]. W 1887 rozpoczął studia w Królewskim Konserwatorium w Brukseli pod kierunkiem Arthura De Greefa (fortepian) i Huberta Ferdinanda Kufferatha (kontrapunkt). Będąc jednak zdeklarowanym Flamandem, nie zaaklimatyzował się w brukselskim środowisku muzycznym i już w 1888 wrócił do Antwerpii[3].

W 1893 wygrał belgijskie Prix de Rome (za kantatę Lady Makbet)[1][2][3], co poza sukcesem osobistym przyniosło splendor także jego macierzystej antwerpskiej szkole i pośrednio pomogło w uzyskaniu przez nią statusu królewskiego konserwatorium[3]. W 1902 został profesorem tej uczelni i przez 22 lata wykładał kontrapunkt i fugę, a w latach 1924–1933 był jej dyrektorem[1][3].

Był pierwszym dyrektorem i dyrygentem założonego w 1914 Nouveaux Concerts d'Anvers (towarzystwa koncertowego). Przewodniczył Towarzystwu Kompozytorów Flamandzkich. W 1891 za symfonię Germania otrzymał nagrodę przyznaną przez Académie Royale de Belgique(inne języki), której później był członkiem[1][2].

W 1933 Mortelmans przeszedł na emeryturę i odtąd prowadził odosobniony tryb życia w Waasmunster, gdzie zajmował się kompozycję, zwłaszcza utworów fortepianowych, orkiestracją wczesnych pieśni i aranżacją melodii ludowych. Napisał też podręcznik do nauki kontrapunktu[3].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Jego styl wywodził się z tradycji romantycznej i ewoluował w kierunku impresjonizmu[1]. Komponował utwory orkiestrowe, instrumentalne (szczególnie impresjonistyczne utwory fortepianowe), muzykę chóralną i pieśni[4]. Zwłaszcza jego pieśni zasługują na szczególną uwagę. Melodyka tych wcześniejszych (z lat 1887–1902) jest romantyczno-liryczna z ekspresyjną chromatyką[1]. Pieśni późniejsze (z lat 1903–1912) charakteryzują się spójnością tekstu z muzyką, naturalizmem, dramatyczną ekspresją, wyrafinowanym frazowaniem oraz płynną modalną harmoniką[4]. W jego utworach orkiestrowych, mimo oryginalnej niekiedy orkiestracji (De Mytheder Lente), zauważalne są wyraźne wpływy Schumanna i Brahmsa, a w operze De kinderender zee – odniesienia do weryzmu i monumentalnego dramatu Wagnera[1].

Wybrane kompozycje

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][4])

Opera

[edytuj | edytuj kod]
  • De kinderen der zee, opera w 3 aktach, libretto R. Verhulst, 1915

Utwory orkiestrowe

[edytuj | edytuj kod]
  • symfonia Germania, 1891
  • Homerische symfonie, 1898
  • poematy symfoniczne:
    • Helios, 1894
    • Lente-Idylle (pol. idylla wiosenna), 1895
    • De Mythe der Lente (pol. mit wiosny), 1895
  • Bruiloftsmarsch, 1918
  • Vier Elegieen na orkiestrę smyczkową, 1925
  • Avondlied, 1928
  • Kindersuite, 1933

Utwory wokalne

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i Walaciński 2000 ↓, s. 378.
  2. ↑ a b c Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji Herbert Antcliffe, Corneel Mertens, Diana von Volborth-Danys: Mortelmans, Lodewijk. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-30)]. via Oxford University Press. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f Els Stevens, Jan Dewilde: Mortelmans, Lodewijk. [w:] Studiecentrum Vlaamse Muziek [on-line]. [dostęp 2018-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-30)]. (niderl. • ang.).
  4. ↑ a b c Mertens 2004 ↓.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Adam Walaciński: Mortelmans Lodewijk. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 6: M część biograficzna. Kraków: PWM, 2000. ISBN 83-224-0656-8. (pol.).
  • Corneel Mertens: Mortelmans, Lodewijk. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. M. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]