Lotononis – rodzaj roślin z rodziny bobowatych (Fabaceae). Obejmuje ok. 100 gatunków[3]. Rośliny te występują głównie w południowej Afryce, gdzie rośnie 91 gatunków[5] (na południe od Angoli i Zimbabwe), poza tym we wschodniej Afryce (od Etiopii po Tanzanię i Malawi) oraz we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego (w Grecji, Turcji i Bułgarii)[3] (w Europie obecne są dwa gatunki)[5]. W strefie okołorównikowej rośliny te występują w obszarach górskich[6].
Rośliny te występują głównie w miejscach piaszczystych i skalistych, rzadziej na glebach cięższych i wapiennych. Zasiedlają fynbos i inne zaroślowe formacje twardolistne i kserofilne, pustynie, formacje trawiaste i tropikalne lasy suche[6].
Różne gatunki wykorzystywane są jako rośliny pastewne, aczkolwiek najbardziej ceniona i rozpowszechniona wśród nich – Lotononis bainesii wyodrębniona została do osobnego rodzaju jako Listia bainesii[7]. Część gatunków jest trująca, niektóre wyorzystywane są jako lecznicze, ozdobne, do ochrony przez erozją i do poprawy jakości gleby[6].
Zwykle długoszypułkowe, skupione w baldaszki lub grona wyrastające z węzłów naprzeciw liści. Kielich jest kubeczkowaty, z 5 nierównymi ząbkami (górny jest długi, pozostałe cztery częściowo zrastają się parami). Kwiaty motylkowe, z żagielkiem jajowatym lub owalnym, z krótkim paznokciem, skrzydełka często krótsze od żagielka, łódeczka zwykle zaokrąglona na szczycie. Pręcików jest 10, 4 dłuższe i 6 krótszych. Słupek pojedynczy, z jednego owocolistka, z siedzącą zalążnią zawierającą liczne zalążki[8].
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-12-12](ang.).
↑ abcdeG. P. Lewis, Brian Schrire, Barbara Mackinder, Mike Lock: Legumes of the World. Royal Botanic Gardens, Kew, 2005, s. 278. ISBN 978-1-900347-80-8.