Luca Turin

Luca Turin (ur. 1953 w Bejrucie) – biofizyk zajmujący się zmysłem węchu, sztuką projektowania perfum i produkcją środków zapachowych.

Urodził się w 1953 w rodzinie włosko-argentyńskiej. Stopień doktora uzyskał w University College w Londynie w dziedzinie fizjologii. Po doktoracie pracował naukowo, początkowo (1982-1988) w jednej z placówek francuskiego Krajowego Centrum Badań Naukowych (Centre national de la recherche scientifique, CNRS) koło Nicei, a następnie w Instytucie Pasteura (1988-1990). Odejście z CNRS miało związek z konfliktem, dotyczącym osoby Henri Korna, którego Turin podejrzewał o fałszerstwo naukowe. W 2007 stwierdzono, że podejrzenia mogły być uzasadnione[1].

Luca Turin odbył staż w National Institutes of Health w Karolinie Północnej. Po powrocie do Europy został wykładowcą biofizyki w University College London, gdzie pracował nad własną oryginalną, lecz budzącą kontrowersje, wibracyjną teorią percepcji zapachu.

Zainteresowanie teorią Turina wyrazili biofizycy[2][3]. Przez biochemików jest omawiana rzadziej[4]. W 2001 Luca Turin został dyrektorem technicznym firmy Flexitral, z siedzibą w Chantilly w stanie Wirginia, gdzie wdrażał metody racjonalnego projektowania środków zapachowych, zgodnie z opracowaną teorią percepcji. W 2010 podjął badania w dziedzinie elektronicznego nosa, opartego częściowo na własnej teorii. Są prowadzone w Massachusetts Institute of Technology i finansowane przez DARPA (Agencja Zaawansowanych Obronnych Projektów Badawczych Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych).

Luca Turin jest autorem publikacji naukowych[5][6][7][8] , w tym książek: Parfums: Le Guide (dwa wydania, 1992 i 1994) oraz The Secret of Scent (2006). W drugiej z nich opisał historię badań węchu oraz istotę własnej teorii percepcji. W 2008 Viking Press opublikował kolejną książkę Perfumes: The Guide (autorzy: Luca Turin i Tania Sanchez). W książce zebrano opisy 1500. środków zapachowych, wzbogacone objaśnieniami naukowymi oraz esejami o historii i sztuce tworzenia perfum.

Turin jest bardzo aktywnym popularyzatorem nauki o węchu i zapachach[9]. W swoich wystąpieniach sugeruje, że ignorowanie teorii "spektroskopowej" przez wielu badaczy wynika z naukowych nawyków. Biochemicy niechętnie uznają potrzebę ponownego przemyślenia ugruntowanej zasady "zamka i klucza" lub "gościa i gospodarza" (zobacz: Chemia supramolekularna: Rozpoznanie molekularne i kompleksowanie).

Teoria L. Turina jest omawiana w publikacjach naukowych na temat historii badań węchu[10]. Koncepcja i sylwetka jej twórcy są też tematem książki Chandlera Burra The Emperor of Scent (nieprzychylnie zrecenzowanej w Nature Neuroscience[11]).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Declan Butler. Long-held theory is in danger of losing its nerce. Doubts raised over influential work on neurotransmitter release.. „Nature”. 449, s. 124-125, 13 September 2007. Published online. DOI: 10.1038/449124b. [dostęp 2010-11-26]. (ang.). 
  2. Philip Ball. Rogue theory of smell gets a boost. Physicists check out a bold hypothesis for how the nose works. „Nature”, 7 December 2006. DOI: 10.1038/news061204-10. [dostęp 2010-11-26]. Cytat: That's still some way from proving that the theory, proposed in the mid-1990s by biophysicist Luca Turin, is correct. But it should make other scientists take the idea more seriously.. (ang.). 
  3. Jennifer C. Brookes, Filio Hartoutsiou, A. P. Horsfield, A. M. Stoneham. Could humans recognize odor by phonon assisted tunneling?. „Biological Physics (physics.bio-ph)”, 22 Nov 2006. arxiv.org/abs/physics. DOI: 10.1103/PhysRevLett.98.038101. arXiv:physics/0611205v1. (ang.). 
  4. Shin-ya Takane, John B. O. Mitchell. A structure-odour relationship study using EVA descriptors and hierarchical clustering. „Organic & Biomolecular Chemistry”. 2 (22), s. ss3250–3255, 2004. RSC Publishing. DOI: 10.1039/B409802A. PMID: 15534702. 
  5. Luca Turin. A Spectroscopic Mechanism for Primary Olfactory Reception. „Chemical Senses”. 21 (6), s. 773-791, 1996. Londyn: Oxford Journals. ISSN 0379-864X. [dostęp 2010-11-26]. (ang.). 
  6. Luca Turin (Department of Physiology, University College London). A Method for the Calculation of Odor Character from Molecular Structure. „Journal of Theoretical Biology”. 216 (3), s. 367-385, 7 June 2002. (ang.). 
  7. Luca Turin: The Secret of Scent: Adventures in Perfume and the Science of Smell. New York: Ecco, 2006. ISBN 0-06-113383-3.
  8. Luca Turin, Tania Sanchez: Perfumes: The Guide. Viking, 2008. ISBN 0-670-01865-1.
  9. Z Archiwum Horizon at BBC Programmes. [dostęp 2010-11-26]. (ang.).
  10. Miriam Solomon. History of Science: On Smell and Scientific Practice. „Science”. 313 (5788), s. 763-764, 2006. AAAS. DOI: 10.1126/science.1131937. 
  11. Gilbert Avery. The Emperor's new theory. „Nature Neuroscience”. 6 (4), s. 335-335, 2003. Nature. DOI: 10.1038/nn0403-335. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • TED Ideas worth spreading, Luca Turin opowiada o zapachach i swojej teorii (video "Science of Scent" [ang. z polskimi napisami]