Lód IX

Diagram fazowy wody w szerokim zakresie ciśnień

Lód IX – tetragonalna odmiana lodu, stabilna w wąskim, pośrednim zakresie ciśnień (około 200 – 400 MPa) i niskiej temperaturze (poniżej -100 °C).

Charakterystyka

Sieć krystaliczna takiego lodu ma strukturę keatytu. Wszystkie cząsteczki wody są połączone wiązaniami wodorowymi z czterema innymi. Wiązania wodorowe są w nim uporządkowane przestrzennie; odmiana polimorficzna tego lodu o nieuporządkowanych wiązaniach to lód III. Lód ten powstaje w wyniku ochładzania lodu III, z przemianą fazową I rzędu w 126 K (-147 °C). Ochładzanie musi być dostatecznie szybkie, aby uniknąć tworzenia lodu II, np. z użyciem ciekłego azotu. Lód IX może istnieć w stanie metastabilnym w obszarze stabilności lodu II i w wyniku ogrzania zamienia się w tę odmianę^[1]. Gęstość lodu IX jest większa od gęstości ciekłej wody i równa 1,16 g/cm³; względna przenikalność elektryczna jest znacznie mniejsza niż dla lodu heksagonalnego i równa 3,74^[2].

Właściwości tej niskotemperaturowej odmiany lodu nie przypominają fikcyjnego lodu-9 opisanego w powieści Kocia kołyska Kurta Vonneguta^[1].

Przypisy

1. Martin Chaplin: Ice-nine (Ice IX). [w:] Water Structure and Science [on-line]. 2015-07-21. [dostęp 2016-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)].
2. Martin Chaplin: Ice phases. [w:] Water Structure and Science [on-line]. 2016-03-03. [dostęp 2016-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)].