Machowinko
| wieś | |
.jpg) Pałac | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2017-09-27) |
262[2] |
| Strefa numeracyjna |
59 |
| Kod pocztowy |
76-270[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GSL |
| SIMC |
0752208[4] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ustka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego  | |
 54°35′54″N 17°00′27″E/54,598333 17,007500[1]
| |
Machowinko (kaszb. Môłé Machòwino lub Machòwinkò[5], niem. Klein Machmin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Ustka[6][4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.
Wieś stanowi sołectwo w którego skład wchodzą również: Owczary, Poddąbie i Redwanki[2].
Z racji znajdowania się w pobliżu Morza Bałtyckiego, wieś pełni nie tylko funkcję rolniczą, ale i turystyczną.
We wsi był przystanek kolejowy Machowinko.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa powstała od nazwy sąsiedniej wsi Machowino poprzez zdrobnienie jej formantem -k-. Nazwa niemiecka ma podobny, relacyjny charakter i jest zestawiona z przymiotnika klein „mały” i nazwy miejscowej Machmin „Machowino”[7]. Friedrich Lorentz odnotował słowińską nazwę Mǻulė Mãχɵvjinɵ[8].
Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską nazwę Machòwinkò[9].
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0752214 | Owczary | część wsi |
Historia wsi
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość była wzmiankowana w listach lennych dla rodziny von Ramel z 1506, 1547 i 1568 roku.
W 1677 roku wieś przeszła w posiadanie Matthiasa von Zastrow w wyniku zawarcia związku małżeńskiego. W 1720 roku majątek został sprzedany von Belowom i w ich rękach pozostawał do 1804 roku. Już w 1784 rok we wsi był folwark, kuźnia, a także działał tu nauczyciel. Zostały wydzielone folwarki Dorotheental i Charlottenhof, łącznie 52 zagrody. W 1901 roku Maksymilian von Puttkamer wybudował we wsi gorzelnię, stajnię i zabudowania folwarczne. 9 lat później, w 1910 roku, dobra zakupił hrabia Wilhelm von Zitzewitz i jego najstarszy syn, Heinrich. Ostatnim dziedzicem był młodszy syn, Günter, który nabył od ojca najpierw jego część, a potem poprzez ugodę z bratem wszedł również w posiadanie drugiej części Machowinka. Był światłym obywatelem i gospodarzem, między innymi zmeliorował duże połacie gruntu, unowocześnił rolnictwo, dbał szczególnie o gospodarkę leśną, ale również interesował się sztuką i literaturą. Zmodernizował także dwór.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Pałac murowany z II połowy XIX wieku, w którym znajduje się Dom Pomocy Społecznej w Machowinku[10].
- Park z II połowy XIX wieku[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 75000
- ↑ a b Strategia Rozwoju Gminy Ustka na lata 2017-2027. s.14
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 755 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 141 (pol.).
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 72.
- ↑ Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1499.
- ↑ Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 213, ISBN 978-83-62137-50-3.
- ↑ DPS Machowinko | Biuletyn Informacji Publicznej [online], dpsmachowinko.mojbip.pl [dostęp 2021-07-02].
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 279, ISBN 978-83-7495-133-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Machowinko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 882.
