Melothria

Melothria
Ilustracja
Melothria sphaerocarpa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

dyniowce

Rodzina

dyniowate

Rodzaj

Melothria

Nazwa systematyczna
Melothria L.
Sp. Pl.: 35 (1753)[3]
Typ nomenklatoryczny

M. pendula Linnaeus[4]

Synonimy
  • Cladosicyos Hook.f.
  • Corynosicyos F.Muell.
  • Cucumeropsis Naudin
  • Diclidostigma Kunze
  • Harlandia Hance
  • Landersia Macfad.
  • Melancium Naudin
  • Posadaea Cogn.[3]
Melothria pendula

Melothriarodzaj roślin z rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae). Obejmuje 12 gatunków[3]. Rośliny te występują jako rodzime w Ameryce Północnej i Południowej od środkowej i wschodniej części Stanów Zjednoczonych po północną Argentynę. Jako rośliny introdukowane obecne są w Afryce równikowej i południowo-wschodniej Azji[3]. Rosną w lasach i na ich skrajach, w formacjach trawiastych, na siedliskach suchych, przydrożach i w uprawach[5].

Niektóre gatunki są jadalne (M. dulcis, M. pendula, M. scabra, M. sphaerocarpa, M. trilobata) i wykorzystywane są jako rośliny lecznicze (M. pendula, M. scabra, M. sphaerocarpa)[3].

W XIX wieku dla tego rodzaju proponowano polską nazwę czerniak[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Jednoroczne i wieloletnie zielne, pnącza i rośliny płożące o pędach osiągających 10 m długości. U bylin z trwałą szyją korzeniową. Wąsy czepne pojedyncze, rzadko wyrastają po dwa z węzła, zwykle nierozgałęzione, rzadziej rozwidlone na końcach[5].
Liście
Ogonkowe, pojedyncze, całobrzegie lub dłoniasto klapowane[5].
Kwiaty
Rozdzielnopłciowe i drobne. Kwiaty męskie zebrane są w grona lub baldachy, kwiaty żeńskie wyrastają pojedynczo lub w grupkach po 2–3. Dno kwiatowe dzwonkowate lub walcowate. Kielich z 5 krótkimi działkami. Korona z 5 zrośniętymi u nasady płatkami, żółtymi lub rzadziej białymi. Pręciki są 3, ich nitki są wolne i krótkie. W kwiatach żeńskich znajduje się gładka, jajowata do wydłużonej zalążnia. Szyjka słupka jest krótka, zakończona trzema dwudzielnymi znamionami lub jednym trójdzielnym. W kwiecie prątniczków brak lub są 3[5].
Owoce
Drobne lub osiągające do 20 cm, podłużne lub kulistawe, mięsiste jagody. Po dojrzeniu kremowe z zielonymi żyłkami, żółte, pomarańczowe, czerwonawe do fioletowoczarnych. Zawierają liczne, spłaszczone i jajowate nasiona z jasną i gładką łupiną, pozbawioną skrzydełka[5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Benincaseae z rodziny dyniowatych Cucurbitaceae[5].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2024-12-12] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-12-12] (ang.).
  3. a b c d e f Melothria L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-12-12].
  4. Melothria Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2024-12-12].
  5. a b c d e f Klaus Kubitzki, Flowering Plants. Eudicots: Sapindales, Cucurbitales, Myrtaceae, Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 2011, s. 160-161, ISBN 978-3-642-14396-0.
  6. Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 357.