Miastkowo

Miastkowo

wieś
Miastkowo, na pierwszym planie szkoła, w głębi kościół
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	łomżyński
Gmina	Miastkowo
Liczba ludności (2011)	1092[2][3]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-413[4]
Tablice rejestracyjne	BLM
SIMC	0401785[5]
Położenie na mapie gminy Miastkowo Miastkowo
Położenie na mapie Polski Miastkowo
Położenie na mapie województwa podlaskiego Miastkowo
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego Miastkowo
53°09′06″N 21°49′25″E/53,151667 21,823611[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Herb gminy

Miastkowo – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Miastkowo^[5][6]. Leży przy drodze krajowej nr 61.

Leży na Mazowszu, w ziemi łomżyńskiej^[7].

Miejscowość jest siedzibą gminy Miastkowo.

Historia

Miastkowo wzmiankowane w 1413 r., kiedy to książę Janusz darował Jakuczowi z Borkowa wójtostwo we wsi Zabiele. Gniazdo rodu Miastkowskich. Parafia wraz z kościołem erygowana przez księcia mazowieckiego Bolesława w 1451 r.^[8] Według lustracji z 1660 r. miastkowskie starostwo niegrodowe zostało wydzielone ze starostwa wiźnieńskiego. W 1771 r. zarządzał nim Michał Staniszewski, skarbnik łomżyński, opłacając 534 zł. 27 gr. kwarty i 383 zł. 10 gr. hyberny. Miastkowo uzyskało lokację miejską przed 1735 rokiem, zdegradowane w 1801 roku^[9].

W roku 1827 naliczono tu 27 domów i 270 mieszkańców^[10].

Rozwój Miastkowa w XIX wieku był związany z budową traktu Berlin-Kowno-Petersburg. Do dziś znajduje się tu stacja dróżnika.

Pod koniec XIX wiek Miastkowo albo Miastków, miejscowość w powiecie łomżyńskim. Posiada kościół murowany, sąd gminny okr. II, urząd gminny, szkołę początkową, 487 mieszkańców i 3754 mórg obszaru^[10].

W latach 1921–1939 wieś i pobliski folwark leżał w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Miastkowo.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:

• wieś – 462 osoby w 61 budynkach mieszkalnych.
• folwark – 116 osób w 6 budynkach mieszkalnych^[11]

Miejscowości należały do miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Podlegały pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Łomży; Mieścił się tu również urząd pocztowy^[12].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy^[13].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Miastkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

1 stycznia 2006 roku zniesiono integralne części wsi Cendrowizna, Kolonia Nowogrodzka, Kurpie, Nowy Młyn, Poświętne^[14].

Warunki naturalne

Miastkowo położone jest na terenie równinnym. Występują tu formy polodowcowe, z czym wiąże się występowanie struktur żwirowych. W pobliżu przepływa rzeka Ruż oraz strumień Bździążek, który obecnie jest w stanie zaniku.

Gospodarka

Wieś ma dobrze rozbudowaną infrastrukturę (wodociągi, elektryczność, telefonizacja). Rozwinął się przemysł drzewny, a tartak jest miejscem pracy ok. 150 osób. Dynamicznie rozwijają się również usługi.

Religia

W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii Matki Bożej Różańcowej. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Łomża – św. Brunona.

Obiekty zabytkowe

• neogotycka kaplica murowana z 1889 r.
• klasycystyczna dróżniczówka z 1825 r.
• klasycystyczny kościół parafialny z II połowy XIX w.
• plebania z początku XX w.
• cmentarz rzymskokatolicki
• budynek byłego sądu^[8]

Obiekty użyteczności publicznej

• Gminny Ośrodek Kultury
• Gminna Biblioteka Publiczna
• świetlica wiejska
• ośrodek zdrowia
• lecznica weterynaryjna^[8]

Urodzeni w Miastkowie

• Marian Oleś, polski duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup, dyplomata watykański, nuncjusz apostolski

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 79137
2. Wieś Miastkowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 772 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
5. GUS. Wyszukiwarka TERYT.
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
7. Herbarz Ignacego Kapicy Milewskiego (dopełnienie Niesieckiego). Wydanie z rękopisu, Kraków 1870, s. 7.
8. Gmina Miastkowo, Wydawnictwo okolicznościowe Urzędu Gminy, Bydgoszcz 2011 r.
9. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 50–51.
10. Miastkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 289 .
11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 53 .
12. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1027 .
13. Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 – Städte und Amtsbezirke [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-25] .
14. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 grudnia 2005 r. w sprawie ustalenia, zmiany i znoszenia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2005 r. nr 264, poz. 2208).

Linki zewnętrzne

• Miastkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 319 .
• Marek Niewiadomski, Dzieje gminy Miastkowo, wyd. Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. A. Chętnika, Ostrołęka 2017, liczba stron 799, ISBN 978-83-62775-28-6.