Milica Stojadinović-Srpkinja

Milica Stojadinović-Srpkinja
Милица Стојадиновић Српкиња
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1828
Bukovac

Data i miejsce śmierci

25 lipca 1878
Belgrad

Narodowość

serbska

Język

serbski

Dziedzina sztuki

poezja

Muzeum artysty

Bukovac

Multimedia w Wikimedia Commons

Milica Stojadinović-Srpkinja (serb. Милица Стојадиновић Српкиња; ur. 6 lipca 1828 w Bukovacu, zm. 25 lipca 1878 w Belgradzie[1][2]) – serbska poetka i dziennikarka.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się we wsi Bukovac w Sremie, jako czwarte z pięciorga dzieci Wasilija i Jelisavety[1]. Kiedy miała rok, cała jej rodzina przeniosła się do wsi Vrdnik. Ukończyła gimnazjum dla dziewcząt w Varadinie (dzis. Petrovaradin). Zaczęła pisać utwory poetyckie jako trzynastoletnie dzieci, była samoukiem[1]. W 1847 w czasopiśmie Srpski narodni list ukazał się jej pierwszy wiersz[1]. W 1850 wydała pierwszą książkę, na własny koszt. Tłumaczyła na język serbski utwory Goethego i Balzaca[2].

Twórczość poetki obejmuje głównie utwory o tematyce patriotycznej, odwołujące się do przeszłości Serbii i folkloru Sremu[1]. W latach 1850–1869 wydała trzy kolejne tomy Pesme (Pieśni), z pomocą Michała Obrenovicia. W latach 1861–1866 ukazały się trzy tomy pamiętnika lirycznego Milicy U Fruśkoj Gori, przedstawiające pieśni zwyczaje ludowe i fragmenty przekładów z literatur obcych[3]. Pamiętnik nosił cechy dziewczęcego pamiętnika, co w tym czasie było zjawiskiem unikalnym w literaturze serbskiej[3]. Broniła w nim prawa kobiet do aktywnego udziału w życiu literackim, które nie powinno być wyłącznie domeną mężczyzn[4].

W 1862 przyjechała do Belgradu, w czasie tureckiego bombardowania miasta. W tym samym roku w czasopiśmie Mađarski dnevnik ukazał się jej reportaż z bombardowanego Belgradu Srce i barikade, co czyni z niej pierwszą w historii Serbii kobietę - reportera wojennego[1]. Do końca życia pozostała w Belgradzie. Po tym, jak jej brat sprzedał ostatnią winnicę w Vrdniku, należącą do rodziny Stojadinović, a także część domu rodzinnego nie mogła powrócić do rodzinnej miejscowości. W Belgradzie mieszkała w dzielnicy Savamala, w nędzy. Zmarła w 1878 i została pochowana na koszt miasta na Tašmajdanie. W 1905 jej szczątki przeniesiono na Nowy Cmentarz (Novo Groblje) w Belgradzie, a następnie do rodzinnego grobu w Pożarevacu[1].

Popiersie poetki w Vrdniku

Pamięć

[edytuj | edytuj kod]

W 1851 Anastas Jovanović w czasie pobytu w Wiedniu wykonał portret Milicy Stojadinović[1]. W 1912 w Vrdniku stanął pomnik poetki, dłuta Jovana Pešicia. Jej dom rodzinny w Bukovacu został przekształcony w muzeum. W Vrdniku znajduje się szkoła nosząca jej imię, gdzie od 1975 były organizowane spotkania poetyckie[1]. Imię Milicy Stojadinović-Srpkinji nosi jedna z ulic w Belgradzie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i Милица Стојадиновић Српкиња [online], srpskaenciklopedija.org, 2017 (serb.).
  2. ↑ a b Годишњица смрти Милице Стојадиновић Српкиње [online], prometej.rs (serb.).
  3. ↑ a b Marcel Cornis-Pope: History of the Literary Cultures of East-Central Europe. Junctures and disjunctures in the 19th and 20th centuries. John Benjamin Publishing Company, 2010, s. 155-165.
  4. ↑ Snežana Kalinić. Српкиња брани „Списатељку“. „Књиженство”. 4, 2014. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]