Modrzyk wielki
| Porphyrio kukwiedei | |
| Balouet & Olson, 1989 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
modrzyk wielki |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
Modrzyk wielki[2] (Porphyrio kukwiedei) – gatunek dużego ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae). Znany wyłącznie z Nowej Kaledonii, ze szczątków subfosylnych. Wymarły; możliwe, że przetrwał do 1860.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy gatunek opisali Jean-Christophe Balouet i Storrs L. Olson w 1989[3]. Gatunek znany jest wyłącznie ze szczątków subfosylnych przechowywanych w zbiorach w Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu. Holotypem była lewa kość skokowa pozyskana ze stanowiska na wschodnim wybrzeżu wyspy; istnieją także liczne paratypy. Epitet gatunkowy pochodzi od Kukwiede, bóstwa z lokalnej legendy, być może mającej jednak dość współczesne pochodzenie[3]. Gatunek nie jest uznawany przez Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Był to duży, nielotny ptak (miał zredukowane skrzydła). Większość zbadanych przez autorów pierwszego opisu kości była o około 25% większa od odpowiadających im kości modrzyka zwyczajnego (Porphyrio porphyrio)[3].
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje modrzyka wielkiego za gatunek wymarły (EX, Extinct)[5]. Z 1860 pochodzi doniesienie o żyjącym na bagnach ptaku wielkości indyka, którego rdzenna ludność nazywała N'dino. Możliwe, że odnosiło się do modrzyka wielkiego lub do Megapodius molistructor, jednak występowanie na bagnach wskazuje raczej na modrzyka[6][3]. Do wymarcia doprowadził najpewniej odłów oraz drapieżnictwo ze strony wprowadzonych na wyspy gatunków[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Porphyrio kukwiedei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Fulicinae Nitzsch, 1820 - łyski (wersja: 2024-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-16].
- ↑ a b c d Balouet, J.C.; Olson, Storrs L.. Fossil birds from Late Quaternary deposits in New Caledonia. „Smithsonian Contributions to Zoology”. 469, s. 23–27, 1989. DOI: 10.5479/si.00810282.469.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2025-02-16]. (ang.).
- ↑ a b New Caledonia Gallinule Porphyrio kukwiedei. BirdLife International. [dostęp 2017-11-11].
- ↑ Julian P. Hume: Extinct Birds. Bloomsbury Publishing, 2017. ISBN 978-1-4729-3745-2.