Monitor Polski
Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” (w praktyce najczęściej używa się nazwy Monitor Polski, oficjalny skrót to M.P.) – dziennik urzędowy wydawany przez Prezesa Rady Ministrów, służący do urzędowego ogłaszania aktów prawnych wewnętrznie obowiązujących wydawanych przez naczelne organy władzy państwowej.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Wydawany nieprzerwanie do dziś Monitor Polski powstał na mocy art. 21 dekretu o tymczasowej organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z 3 stycznia 1918 (Dziennik Praw 1918 nr 1, poz. 1), a jego pierwszy numer ukazał się 6 lutego 1918.
Agresja hitlerowskich Niemiec i ZSRR na Polskę w 1939 r. wymusiła konieczność wydawania Monitora Polskiego Polskiej poza granicami kraju. Ostatni numer Monitora Polskiego w walczącej Polsce ukazał się 5 września 1939 r. Od 25 września 1939 r. do 20 maja 1940 r. Monitor Polski był wydawany początkowo w Paryżu, a później w Londynie przez Rząd RP na uchodźstwie. Dekretem Prezydenta RP z 12 lipca 1940 r. zawieszono wydawanie Monitora Polskiego „na czas trwania wyjątkowych okoliczności wywołanych wojną” – od 27 lipca 1940 r. akty urzędowe oraz materiały informacyjne ogłaszane wcześniej w Monitorze Polskim publikowano w części II Dziennika Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej[1]. O faktach tych powszechnie się zapomina. W informatycznych systemach informacji prawnej Monitory Polskie wydawane przez Rząd RP na uchodźstwie są często całkowicie pominięte, jako nieistniejące (dotyczy to także Dziennika Ustaw wydawanego na uchodźstwie w latach 1939–1945, który również jest całkowicie pominięty lub kończy się na roku 1943), zaś po ostatnim numerze wydanym na ziemiach polskich w 1939 r. pojawia się od razu 1946 r., a w nim Monitory Polskie począwszy od numeru 1 wydanego 2 stycznia 1946 r. przez władze Polski Ludowej.
W odróżnieniu od aktów normatywnych publikowanych w Dzienniku Ustaw, akty prawne ogłaszane w Monitorze Polskim nie mogą być źródłem praw i obowiązków dla obywateli.
W Monitorze Polskim publikowane są m.in.:
- zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wydane na podstawie ustawy,
- uchwały Rady Ministrów i zarządzenia Prezesa Rady Ministrów, wydane na podstawie ustawy,
- orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych w Monitorze Polskim lub aktów normatywnych, które nie były ogłoszone,
- regulaminy Sejmu, Senatu i Zgromadzenia Narodowego,
- decyzje Sejmu i Senatu dotyczące powoływania lub odwoływania na określone w Konstytucji i ustawach stanowiska państwowe,
- akty urzędowe Prezydenta dotyczące:
- a) zwoływania pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu,
- b) zrzeczenia się urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
- c) desygnowania i powoływania Prezesa Rady Ministrów oraz Rady Ministrów,
- d) przyjmowania dymisji Rady Ministrów i powierzania jej tymczasowego pełnienia obowiązków,
- e) dokonywania zmian w składzie Rady Ministrów na wniosek Prezesa Rady Ministrów,
- f) odwoływania ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności,
- g) powoływania lub odwoływania na określone w Konstytucji i ustawach stanowiska państwowe,
- h) powoływania sędziów,
- i) nadawania tytułu naukowego profesora,
- j) mianowania na stopień generała i równorzędny,
- k) nadawania statutu Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
- l) powoływania asesorów sądowych.
Obok Monitora Polskiego wydawany był także do końca 2012 Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski B. Służył on przede wszystkim do publikacji sprawozdań finansowych.
Dostępność
[edytuj | edytuj kod]Dostęp do Monitora Polskiego można uzyskać:
- w wersji papierowej – w urzędach terenowych organów administracji rządowej i organów samorządu terytorialnego, które mają obowiązek udostępniać zbiory Monitora Polskiego nieodpłatnie do powszechnego wglądu w miejscach do tego przeznaczonych w siedzibach i w godzinach pracy urzędu,
- w wersji elektronicznej – na stronach Rządowego Centrum Legislacji (numery od 1921) oraz Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w Internetowym Systemie Aktów Prawnych (numery od 1930)
4 października 2017 r. udostępniono w formie elektronicznej również Monitor Polski wydawany przez rząd RP na uchodźstwie w latach 1939–1940; nie uwzględniono jednak aktów prawnych wydawanych przez ten rząd przed dniem 5 lipca 1945 r. jako części obowiązującego porządku prawnego na równi z aktami prawnymi władz komunistycznych[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. z 1940 r., nr 11, poz. 28.
- ↑ Marszałek Sejmu: Upublicznienie dzienników urzędowych władz RP na uchodźstwie to zmiana postrzegania państwowej tożsamości – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej [online], www.sejm.gov.pl, 4 października 2022 [dostęp 2022-07-19].