Mordechaj Ben-Porat
 Mordechaj Ben-Porat (1965) | |
| Data i miejsce urodzenia |
12 września 1923 |
|---|---|
| Data śmierci |
3 stycznia 2022 |
| Minister bez teki w II rządzie M. Begina oraz w I rządzie I. Szamira | |
| Okres |
od 5 lipca 1982 |
| Przynależność polityczna | |
| Poseł do Knesetu | |
| Okres |
od 22 listopada 1965 |
| Przynależność polityczna | |
| Poseł do Knesetu | |
| Okres |
od 20 lipca 1981 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
| |
Mordechaj Ben-Porat (hebr. מרדכי בן-פורת, ang. Mordechai Ben-Porat, ur. 12 września 1923 w Bagdadzie, zm. 3 stycznia 2022) – izraelski polityk, w latach 1982–1984 minister bez teki, latach 1965–1977 oraz 1981–1984 poseł do Knesetu z list różnych ugrupowań politycznych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 12 września 1923 w Bagdadzie – stolicy Królestwa Iraku, podlegającym wówczas Brytyjskiemu Mandatowi Mezopotamii. Ukończył tam szkołę średnią. Od 1942 należał do żydowskiej organizacji młodzieżowej He-Chaluc[1].
W 1945 wyemigrował do Palestyny, gdzie dwa lata później przyłączył się do żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana. W 1948 ukończył pierwszy kurs oficerski Sił Obronnych Izraela i walczył w wojnie o niepodległość Izraela (1948–1949). W latach 1949–1951 wielokrotnie powracał do Iraku[1], jako szpieg Mosadu[2][3], organizując masową imigrację irackich Żydów, zagrożonych prześladowaniami i pogromami ze strony arabskiej większości[1][3]. Był w tym czasie kilkakrotnie aresztowany przez irackie władze[1].
Ukończył politologię na Uniwersytecie Hebrajskim (oddział w Tel Awiwie) oraz zarządzanie i administrację na Uniwersytecie Telawiwskim[1].
Politycznie związał się Partią Robotników Ziemi Izraela (Mapai). W latach 1955–1969 był przewodniczącym rady miasta Or Jehuda. W 1965 był jednym z założycieli partii Rafi i właśnie z listy nowego ugrupowania Dawida Ben Guriona po raz pierwszy dostał się do izraelskiego parlamentu w wyborach parlamentarnych w 1965. W trakcie kadencji opuścił to ugrupowanie przystępując do Partii Pracy, która wkrótce wraz z Rafi, Mapam i innymi ugrupowaniami lewicowymi utworzyła Koalicję Pracy[1]. Z listy Koalicji uzyskał mandat w kolejnych wyborach parlamentarnych. W latach 1970–1972 był zastępcą sekretarza generalnego Izraelskiej Partii Pracy. W wyborach w 1973 ponownie dostał się do Knesetu z listy Koalicji Pracy[1]. W 1975 był jednym z założycieli i długoletnim nadzwyczajnym przewodniczącym World Organization of Jews from Arab Countries (Światowej Organizacji Żydów z Państw Arabskich)[1]. 15 marca 1977 opuścił zarówno Partię Pracy, jak i parlamentarną frakcję Koalicji Pracy i do końca kadencji pozostał posłem niezależnym[4].
W 1979, po rewolucji islamskiej w Iranie, został wysłany jako specjalny emisariusz Agencji Żydowskiej nadzorujący emigrację irańskich Żydów. Był jednym z liderów, założonej przez Moszego Dajana partii Telem (Ruch na rzecz Odnowy Narodowej), z listy której powrócił do Knesetu w wyborach w 1981[1]. 5 lipca 1982 wszedł w skład drugiego rządu Menachema Begina jako minister bez teki[5]. 6 czerwca 1983 opuścił Telem, zakładając nowe ugrupowanie – Ruch na rzecz Odnowy Społecznego Syjonizmu[4]. Pozostał ministrem bez teki również w powołanym 10 października 1983 rządzie Icchaka Szamira. Pełnił funkcję do 31 stycznia 1984[6]. W 1984 nie dostał się do Knesetu. W 1988 został członkiem Likudu[1].
Był założycielem i przewodniczącym Centrum Kultury Żydów Babilońskich w Or Jehuda[1]. W 2001 otrzymał Nagrodę Izraela[7].
Zmarł 2 stycznia 2022[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Mordechaj Ben-Porat (ang.) – profil na stronie Knesetu.
- ↑ Now It Can Be Told. Ha-Arec. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
- ↑ a b Itamar Lewin: Locked Doors: The Seizure of Jewish Property in Arab Countries. s. 26.
- ↑ a b Mergers and Splits Among Parliamentary Groups. knesset.gov.il. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
- ↑ All Governments of Israel. Tenth Knesset: Government 19. knesset.gov.il. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
- ↑ All Governments of Israel. Tenth Knesset: Government 20. knesset.gov.il. [dostęp 2017-02-26]. (ang.).
- ↑ קורות חיים. cms.education.gov.il. [dostęp 2017-03-10]. (hebr.).
- ↑ ברוך דיין האמת: הלך לעולמו מרדכי בן פורת. srugim.co.il. [dostęp 2022-01-03]. (hebr.).