Mucoromycota

Mucoromycota
Ilustracja
Pleśniak biały (Mucor mucedo)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

Mucoromycota

Nazwa systematyczna
Mucoromycota Doweld
Prosyllabus Tracheophytorum, Tentamen Systematis Plantarum Vascularium (Tracheophyta) (Moscow): LXXVII (2001)
Typ nomenklatoryczny

Mucor Fresen

Cykl rozwojowy na przykładzie pleśniaka białego
Dojrzała zarodnia rozłożka czerniejącego z rozsypanymi wkoło zarodnikami (sporami)

Mucoromycota Doweld – typ organizmów zaliczany do królestwa grzybów. Został wprowadzony do taksonomii w 2001 r. na podstawie danych filogenetycznych zebranych podczas badań molekularnych przez Aleksandra Dowelda[1].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Większość gatunków to saprotrofy. Należą do nich pospolicie występujące rodzaje Mucor i Rhizopus. Niektóre mogą być oportunistycznymi patogenami, niektóre są chorobotwórcze. Kilka taksonów to gatunki ektomykoryzowe[2].

Mucoromycota wytwarzają bezpłciowe sporangiospory i tworzą zygospory powstające przez fuzję morfologicznie podobnych gametangiów. Pilobolus, Mucor i Rhizopus to popularne pleśnie. Wytwarzają grzybnię składającą się z rozgałęzionych strzępek bez sept[2]. Gdy zetkną się dwie odmienne płciowo strzępki (+) i (-), ich ściany rozpuszczają się, zawartość cytoplazmy zlewa się, co nazywa się plazmogamią. W jądrach komórkowych pochodzących od obydwu gametangiów następują podziały mitotyczne, a po nich następuje zlewanie się jąder pochodzących od różnych gametangiów, czyli wielokrotna kariogamia. Powstaje wielojądrowa zygospora o diploidalnej liczbie chromosomów. Otacza się ona grubą ścianą o ciemnej barwie i przechodzi w okres spoczynku. W tym okresie pełni więc funkcję przetrwalnika. Gdy zaczyna kiełkować, zaraz w jej jądrach zachodzi mejoza i powstają jądra haploidalne[3]. Większość gatunków jednak rozprzestrzenia się głównie przez sporangiospory. Pilobolus pod wpływem wybuchowo wzrastającego ciśnienia hydrostatycznego na końcu sporangioforu wyrzuca całe sporangium na odległość do 7 metrów. Jest ono pokryte lepką masą, która przylega do trawy, gdzie jest zjadana przez roślinożercę, a następnie wydalana wraz z odchodami. W tym momencie zarodniki w zarodni zaczynają rosnąć i żerują na odchodach. Zdolność do przenoszenia zarodników z dala od sterty odchodów jest ważna dla taksonów, które dostają się do łajna przez zjedzenie, ponieważ ssaki roślinożerne zwykle nie żerują od razu wokół sterty odchodów[2].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa typu pochodzi od łacińskiego słowa mucor oznaczającego pleśń chlebową i greckiego przyrostka mykes (μύκης) oznaczającego grzyby. Nazwę Mucoromycotina wprowadził w 2007 roku Gerald Leonard Benny w randze podtypu. W 2001 r. Aleksander Doweld podniósł ją do rangi typu odpowiednio zmieniając końcówkę[1].

Większość gatunków Mucoromycota we wcześniejszych klasyfikacjach zaliczana była do sprzężniaków (Zygomycota). Badania molekularne potwierdziły, że Zygomycota nie są monofiletyczne. Schussler i in. w 2001 r. usunęli z Zygomycota arbuskularne grzyby mykoryzowe i zdefiniowali je jako oddzielną gromadę Glomeromycota. Lutzoni i in. w 2004 r. w badaniu r-RNA SSU i LSU wykazali, że rzędy Zygomycota zajmowały co najmniej 4 różne linie monofiletyczne. Również White i in. w 2006 r. w analizie operonu r-RNA potwierdzili parafiletyczny charakter tradycyjnych grup Zygomycota. W ich analizie takson ten można podzielić na trzy niezależne klady (White i in. 2006) lub cztery, a nawet więcej kladów (Lutzoni i in. 2004)[2].

Według aktualizowanej klasyfikacji CABI databases do Mucoromycota należą taksony[4]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2020-09-07] (ang.).
  2. a b c d Description of the phylum Mucoromycota (em. Benny 2007) [online] [dostęp 2019-02-03].
  3. Edmund Malinowski, Anatomia roślin, Warszawa: PWN, 1966.
  4. a b CABI databases [online] [dostęp 2023-11-12] (ang.).