Māris Liepa

Māris Liepa
Māris Rūdolfs Liepa
	; Māris Liepa z Mariną Kondratjewą podczas spektaklu Giselle z 1972 roku
Data i miejsce urodzenia	27 lipca 1936 ; Ryga
Data i miejsce śmierci	26 marca 1989 ; Moskwa
Zawód, zajęcie	tancerz
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Māris Rūdolfs Liepa (ur. 27 lipca 1936 w Rydze, zm. 26 marca 1989 w Moskwie) – łotewski tancerz baletowy, uznawany za jednego z najlepszych tancerzy na świecie.

Kariera

Māris Rūdolfs Liepa ukończył naukę tańca w Ryskiej Szkole Choreografii, gdzie pobierał lekcje u Walentina Blinowa. Jego pierwszy występ publiczny odbył się w 1950 roku. W 1953 roku rozpoczął studia w Moskiewskiej Szkole Choreograficznej, gdzie pobierał lekcje tańca klasycznego u Nikołaja Tarasowa. W 1955 zakończył naukę w tej szkole, po czym powrócił do Rygi, gdzie został zatrudniony w Łotewskim Teatrze Opery i Baletu. W grudniu wyruszył w trasę koncertową po Moskwie, w trakcie której tańczył w parze z Mają Plisiecką.

W 1956 roku, na zaproszenie Plisieckiej, wystąpił w jej grupie baletowej podczas trasy koncertowej po Budapeszcie. Tancerz przyjął także zaproszenie do występowania z Moskiewskiego Akademickiego Teatru Muzycznego im. Konstantina Stanisławskiego i Władimira Niemirowicza-Danczenki, a po czterech sezonach został jednym z czołowych tancerzy. Liepa był także tancerzem Teatru Bolszoj, z którym występował w Polsce. Razem z tą trupą wystąpił w balecie Don Kichot u boku Mai Plisieckiej. Niedługo potem zagrał jedną z najważniejszych ról w swojej karierze – księcia Alberta w spektaklu Giselle^[1].

W 1964 roku nawiązał współpracę z baletmistrzem Jurijem Grigorowiczem z Teatru Bolszoj. W 1966 roku zadebiutował w sztuce Le Spectre de la rose, a dwa lata później zatańczył w nowej wersji baletu Spartakus. W latach 70. Liepa coraz rzadziej występował w produkcjach przygotowywanych przez Teatr Bolszoj, a w 1977 roku zagrał swoją ostatnią dużą rolę w sztuce Cipollino^[1]. Po odejściu z teatru tańczył i organizował kilka występów oraz zaczął współpracę z grupą baletową Borisa Ejfmana.

W 1981 roku ukazała się napisana przez Liepę książka pt. "Chcę tańczyć sto lat" (Es gribu dejot simt gadu). W 1982 roku tancerz ogłosił chęć zakończenia kariery tanecznej. W kolejnych latach pracował jako nauczyciel baletu, a w latach 1983-85 pełnił funkcję Dyrektora Artystycznego Opery Narodowej w Sofii. W 1989 roku założył swój własny balet w Moskwie.

W trakcie swojej kariery tanecznej Liepa wygrał wiele nagród tanecznych, w tym m.in. medal im. Konstantina Stanisławskiego, nagrodę Paryskiej Akademii Baletowej im. Vaslava Nijinsky'ego oraz Nagrodę im. Mariusa Petipy.

Śmierć

Māris Liepa zmarł 26 marca 1989 roku w Moskwie z powodu zawału serca. Miał 52 lata^[2]. Pochowany na Cmentarzu Wagańkowskim w Moskwie^[3].

Upamiętnienie

W Łotewskiej Operze Narodowej co roku odbywają się koncerty ku pamięci tancerza, którego organizatorami są dzieci tancerza: syn Andris oraz córki Ilze i Marija.

Balet

Poniższy spis uwzględnia wybrane role baletowe Mārisa Liepa^[1]:

Łotewski Teatr Opery i Baletu

1955: Rajmonda – solista
1955: Łajma – Nikita
1955: Sakta swobody – Tots
1956: Lebiedinoje oziero – Zygfryd
1956: Korsarz – solista

Moskiewski Akademicki Teatr Muzyczny

1956, 1961, 1970: Lebiedinoje oziero – Zygfryd
1956: Esmeralda – Fieb
1957: Korsarz – Konrad
1957: Joanna D’arc – Lionel
1958: Szeherezada – Sindbad
1959: Straussiana – poeta
1960: Leśna fieja – Czaban

Teatr Bolszoj

1960: Don Kichot – Bazyl
1960: Tropoju groma – Lenni
1961: Noc Walpurgi – Wakch
1961: Giselle – książę Albert
1961: Nocznoj gorod – Junosza
1962: Gajane – Armen
1962: Klass-Koncert – solista
1962: Chopiniana – Junosza
1962: Straniczy żyzni – Georgij
1962: Spartakus – Spartakus
1963: Kopciuszek – książę
1963: Rajmonda – rycerz Jean de Brienne
1963, 1974: Śpiąca królewna – książę Desire
1963: Romeo i Julia – Romeo
1964: Skazka o Sołdatie i Czertie – Diabeł
1965: Legenda o miłości – Ferhad
1967: Le Spectre de la rose – Duch Róży
1967: Fontanna Bachczysaraju – Wacław
1968: Spartakus – Krass
1972: Anna Karenina – Wroński
1976: Anna Karenina – Karenin
1976: Fontanna Bachczysaraju – Girej
1976: Lubowju za lubow – Kławdio
1977: Cipollino – książę Limon
1978: Eti czarujuszczije zwuki – solista
1979: Giselle – Gans

Inne

1955: Bajaderka – Sołor
1969: Hamlet – Hamlet
1977: Galatea – Chiggins
1977: Carmen – Jose
1979: Sylvia
1981: Idiot – Rogożin
1981: Autografy – solista
1981: Spartakus – Krass
Śpiąca królewna – król Florestan XXIV

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Maris Liepa > Gallery. www.gallery-mt.narod.ru. [dostęp 2016-05-10]. (ros.).
↑ Anna Kisselgoff: Maris Liepa, 52, Dies in Moscow; Bolshoi Star Was Popular in West. [w:] New York Times [on-line]. www.nytimes.com, 1989-03-28. [dostęp 2016-05-10]. (ang.).
↑ Могилы знаменитостей. Московский некрополь. ЛИЕПА Марис-Рудольф Эдуардович (1936 – 1989)

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona dotycząca artysty

[a-1] Maris Liepa > Gallery. www.gallery-mt.narod.ru. [dostęp 2016-05-10]. (ros.).

[2] Anna Kisselgoff: Maris Liepa, 52, Dies in Moscow; Bolshoi Star Was Popular in West. [w:] New York Times [on-line]. www.nytimes.com, 1989-03-28. [dostęp 2016-05-10]. (ang.).

[3] Могилы знаменитостей. Московский некрополь. ЛИЕПА Марис-Рудольф Эдуардович (1936 – 1989)

[1]

[2]

[3]