Natałka Biłocerkiweć

Natałka Biłocerkiweć
Наталка Білоцерківець
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 listopada 1954
Kujaniwka

Narodowość

ukraińska

Dziedzina sztuki

literatura

Natałka Biłocerkiweć (Наталка Білоцерківець, ur. 8 listopada 1954 w Kujaniwce) – ukraińska poetka, tłumaczka i krytyk literacki.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 8 listopada 1954 roku[1] we wsi Kujaniwka w obwodzie sumskim[2][3]. Jest absolwentką ukrainistyki Kijowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki[2]. Z początku pracowała w muzeum Maksyma Rylskiego[1], następnie jako redaktorka w wydawnictwie[4], po czym na przeszło 20 lat[1] związała się z miesięcznikiem „Ukraińska Kultura”[2][4].

Zadebiutowała w 1976 roku, wydając podczas studiów pierwszy tomik literacki[3]. Jej język poetycki uformował się pod wpływem francuskiego symbolizmu i rosyjskiego akmeizmu[5]. Intymna, pełna emocji poezja Biłocerkiweć z lat 70. i 80. XX w. przedstawiała dylematy i osobiste tragedie ludzi żyjących w ustroju totalitarnym[3]. Jej twórczość została przetłumaczona na m.in. język angielski, niemiecki, białoruski, rosyjski i szwedzki[6].

Jej poezje stanowią część dwóch antologii Bohdana Zadury: Wiersze zawsze są wolne. Przekłady z poezji ukraińskiej (Biuro Literackie – Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2005, ISBN 83-8851-563-2; wydanie 2: Biuro Literackie – Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław 2007, ISBN 978-83-60602-46-1)[2] oraz 100 wierszy wolnych z Ukrainy (Biuro Literackie, Kołobrzeg 2022, ISBN 978-83-67249-06-5). W 2009 roku ukazał się wybór jej poezji pt. Róża i nóż w tłumaczeniu Bohdana Zadury[1][4].

Oprócz poezji, Biłocerkiweć jest także autorką esejów krytycznoliterackich na temat literatury ukraińskiej[3] i zagranicznej, w tym na temat twórczości Jean-Paul Sartre’a, J.D. Salingera, Patricka Süskinda, Hermana Hesse, Jurija Trifonowa i Otara Cziladze[4]. Tłumaczy również na język ukraiński, w tym utwory Césara Vallejo i Czesława Miłosza[4].

Laureatka krajowych i międzynarodowych nagród[4]. W 1986 roku została wyróżniona gruzińską nagrodą im. W. Majakowskiego, zaś w 2001 roku otrzymała „Kryształ Vilenicy”[2].

Jej mężem jest krytyk literacki Mykoła Riabczuk[3].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Poezja

[edytuj | edytuj kod]
  • Балада про нескорених, 1976
  • У країні мого серця, 1979
  • Підземний вогонь, 1984
  • Листопад, 1989
  • Алергія, 1999
  • Готель Централь, 2004
  • Ми помрем не в Парижі, 2016[4]

Inne

[edytuj | edytuj kod]
  • У контексті епохи, 1990 – krytyka literacka[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d Production: Beletrina, Natalka Bilotserkivets [online], Versopolis Poetry [dostęp 2022-03-12] (ang.).
  2. ↑ a b c d e Wiersze zawsze są wolne [online], Biuro Literackie [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  3. ↑ a b c d e Bilotserkivets, Natalka, [w:] Who's who in Contemporary Women's Writing, Jane Eldridge Miller (red.), Routledge, 2001, s. 37–38, ISBN 978-0-415-15980-7 (ang.).
  4. ↑ a b c d e f g h Bilotserkivets Natalka [online], PEN Ukraine [dostęp 2022-03-12] (ang.).
  5. ↑ Andriy Bondar, Natalka Bilotserkivets (poet) - Ukraine [online], Poetry International [dostęp 2022-03-12] (ang.).
  6. ↑ Natalka Bilotserkivets’ - Six Poems - Translated by Andrew Sorokowski [online], Peacock Journal, 30 stycznia 2018 [dostęp 2022-03-12] (ang.).