Niedobór tetrahydrobiopteryny

Niedobór tetrahydrobiopteryny

Klasyfikacje
ICD-10	E70.1 Inne hiperfenyloalaninemie

Niedobór tetrahydrobiopteryny (złośliwa hiperfenyloalaninemia^[1]) – rzadka choroba metaboliczna, powodująca wzrost poziomu fenyloalaniny we krwi, co może spowodować uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Tetrahydrobiopteryna oprócz hydroksylazy fenyloalaninowej jest także kofaktorem dla hydroksylazy tyrozynowej i hydroksylazy tryptofanu, dlatego nieleczony niedobór tetrahydrobiopteryny oprócz hiperfenyloalaninemii spowoduje niedobór katecholamin i serotoniny, a to z kolei doprowadzi do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, zmniejszonej aktywności psychoruchowej oraz zaburzeń rozwoju^[2].

Choroba ta została po raz pierwszy opisana w 1975^[3].

Epidemiologia

W Polsce niecałe 3% wszystkich hiperfenyloalaninemii jest spowodowane niedoborem tetrahydrobiopteryny, większość natomiast jest spowodowana mutacją genu kodującego hydroksylazę fenyloalaninową (fenyloketonuria)^[1]. Na Tajwanie choroba ta występuje znacznie częściej i aż około 30% noworodków z hiperfenyloalaninemią ma niedobór tetrahydrobiopteryny^[4].

Genetyka

Mutacja w genie GCH1 (kodującego cyklohydrolazę I GTP), PCBD1 (kodującego dehydratazę pterynokarbinoloaminową), PTS (kodującego syntazę pirogronylotetrahydrobiopterynową) i QDPR (kodującego reduktazę dihydrobiopterynową) powoduje niedobór tetrahydrobiopteryny.

Choroba jest dziedziczona autosomalnie recesywnie.

Leczenie

Podawanie tetrahydrobiopteryny (2–20 mg/kg na dzień) lub dieta uboga w fenyloalaninę oraz podawanie L-DOPA i 5-hydroksytryptofanu^[5].

Przypisy

1. Krystyna Kubicka, Wanda Kawalec; Wydawnictwo lekarskie PZWL; Pediatria. T. 1.; s. 181. ISBN 978-83-200-4169-9.
2. Fizjologia, William F. Ganong, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, rok 2007, wydanie I, s. 102, ISBN 978-83-200-3326-7.
3. A. Ponzone, M. Spada, S. Ferraris, I. Dianzani i inni. Dihydropteridine reductase deficiency in man: from biology to treatment. „Med Res Rev”. 24 (2), s. 127–150, Mar 2004. DOI: 10.1002/med.10055. PMID: 14705166. 
4. T.T. Liu, S.H. Chiang, S.J. Wu, K.J. Hsiao. Tetrahydrobiopterin-deficient hyperphenylalaninemia in the Chinese. „Clin Chim Acta”. 313 (1–2), s. 157–169, Nov 2001. PMID: 11694255. 
5. H. Shintaku. Disorders of tetrahydrobiopterin metabolism and their treatment. „Curr Drug Metab”. 3 (2), s. 123–131, Apr 2002. PMID: 12003346. 

Linki zewnętrzne

• BH4 – Tetrahydroboipterin Homepage. [dostęp 2009-12-21].