Noccaea

Noccaea
Ilustracja
Tobołki alpejskie
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

Noccaea

Nazwa systematyczna
Noccaea Moench
Suppl. Meth.: 89 (1802)[3]
Typ nomenklatoryczny

N. rotundifolia (Linnaeus) Moench[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Tobołki górskie
Noccaea praecox

Noccaea – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych. Obejmuje 129 gatunków[3]. Większość występuje w Europie, Azji i północnej Afryce. Trzy gatunki obecne są w Ameryce Północnej, a jeden w Ameryce Południowej (w Patagonii)[3][5][6]. Gatunki tu zaliczane w tradycyjnym, szerokim ujęciu rodzaju tobołki Thlaspi, włączane są do niego. W Polsce dwa gatunki rosną jako rodzime, przy czym ze względu na tradycyjne ujęcie systematyczne noszą nazwę zwyczajową „tobołki”[7].

Nazwa naukowa rodzaju upamiętnia Domenico Nocca (1758–1841), włoskiego duchownego, botanika i dyrektora ogrodu botanicznego w Pawii[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Coluteocarpeae w obrębie rodziny kapustowatych (Brassicaceae)[8]. Po rewizji systematycznej rodzaju tobołki Thlaspi w latach 70. XX wieku rodzaj Noccaea został wyodrębniony jako jeden z 12. Późniejsze badania molekularne ograniczyły liczbę rodzajów wyróżnianych w obrębie Thlaspi sensu lato do czterech. Ich klasyfikacja (w tym Noccaea) pozostaje niestabilna[9][10].

Gatunki flory Polski[7]

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[7], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)[3]

  • tobołki alpejskie Thlaspi caerulescens J. Presl & C. Presl ≡ Noccaea caerulescens (J.Presl & C.Presl) F.K.Mey.
  • tobołki górskie Thlaspi montanum L. ≡ Noccaea montana (L.) F.K.Mey. – gatunek uprawiany
  • tobołki przerosłe, t. przerosłolistne Thlaspi perfoliatum L. ≡ Noccaea perfoliata (L.) Al-Shehbaz
Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-04-09] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-09] (ang.).
  3. ↑ a b c d e f Noccaea Moench, [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-04-09].
  4. ↑ Noccaea Moench, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-04-09].
  5. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 631, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. ↑ a b Ihsan A. Al-Shehbaz, Noccaea Moench, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-04-09].
  7. ↑ a b c Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 192, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. ↑ Genus Noccaea Moench, [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System [dostęp 2023-04-09].
  9. ↑ Ihsan A. Al-Shehbaz, A Synopsis of the Genus Noccaea (coluteocarpeae, Brassicaceae), „Harvard Papers in Botany”, 19 (1), 2014, s. 25-51, DOI: 10.3100/hpib.v19iss1.2014.n3 [dostęp 2023-04-09].
  10. ↑ Barış Özüdoğru i inni, Phylogeny of the Genus Noccaea (Brassicaceae) and a Critical Review of Its Generic Circumscription, „Annals of the Missouri Botanical Garden”, 104 (3), 2019, s. 339-354, DOI: 10.3417/2019347 [dostęp 2023-04-09].