Norbert von Hannenheim

Norbert von Hannenheim (ur. 15 maja 1898 w Hermannstadt, zm. 29 września 1945 w Międzyrzeczu-Obrzycach) – austro-węgierski kompozytor narodowości niemieckiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodzony 15 maja 1898 r.[1] w Hermannstadt, ośrodku mniejszości sasko-niemieckiej w Siedmiogrodzie.

W latach 1916–1918 służył w armii austro-węgierskiej, co przypłacił załamaniem nerwowym. Po zakończeniu I wojny światowej przez nieznany okres pozostał na terenach, które przypadły Rumunii, ale w roku akademickim 1922/1923 studiował z Paulem Graenerem w Lipsku, a potem w Budapeszcie z Sándorem Jemnitzem w roku 1928/1929. W letnim semestrze 1929 r. został przyjęty w Berlinie do klasy mistrzowskiej Arnolda Schönberga. Ze względu na wyczerpujący charakter zajęć wyjechał do Barcelony wczesną jesienią 1931 r. i wrócił do Berlina dopiero latem następnego roku[2].

W czasie Wielkanocy 1932 r. zaczął przejawiać objawy ostrej schizofrenii. Po 1933 r. osiadł w Niemczech w ramach programu imigracji Niemców do ojczyzny, realizowanego przez władze nazistowskie. Korzystał również ze wsparcia Reichsmusikkammer(inne języki). Jego ostatnim śladem publicznej aktywności było wykonanie jego Fantazji na orkiestrę smyczkową w 1937 r. na festiwalu w Paryżu[2].

Większość jego partytur została zniszczona w bombardowaniu Berlina w początkach 1945 r., choć przez kilkadziesiąt lat po wojnie uważano za zniszczone wszystkie jego prace. On sam początkowo był również uważany za ofiarę tych bombardowań[2], jednak zmarł 29 września 1945 r.[1] w kompleksie szpitalnym dla psychicznie chorych w Międzyrzeczu-Obrzycach[3][4].

Opowieść o poszukiwaniach jego śladów i kompozycji jest tematem powieści Pulverkopf Edwarda Pasewicza, za którą pisarz w 2022 otrzymał Literacką Nagrodę Europy Środkowej „Angelus”[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Norbert von Hannenheim (1898–1945) [online].
  2. a b c David Drew, Berlin: Norbert von Hannenheim and Schoenberg’s Masterclass, „Tempo” (220), 2002, s. 41–43, ISSN 0040-2982, JSTOR946596 [dostęp 2022-09-09] (ang.).
  3. Hannenheim, Norbert von [online], Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.
  4. Anna S. Dębowska: To wyjątkowa książka. Dobrze, że znalazła się w świetle reflektorów. wyborcza.pl, 2022-09-09. [dostęp 2022-10-16]. (pol.).
  5. Poznaj laureatów i laureatkę wrocławskich nagród literackich Angelus i Silesius 2022 [online], www.wroclaw.pl [dostęp 2022-10-16] (pol.).