Nowa Osuchowa

Nowa Osuchowa
wieś
Ilustracja
Jeden z drewnianych domów we wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

ostrowski

Gmina

Ostrów Mazowiecka

Wysokość

117 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

399[2][3]

Strefa numeracyjna

29

Kod pocztowy

07-308[4]

Tablice rejestracyjne

WOR

SIMC

0516838[5]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostrów Mazowiecka
Mapa konturowa gminy wiejskiej Ostrów Mazowiecka, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Nowa Osuchowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Nowa Osuchowa”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowa Osuchowa”
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrowskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowa Osuchowa”
Ziemia52°44′33″N 21°44′09″E/52,742500 21,735833[1]

Nowa Osuchowa – wieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Mazowiecka[5][7].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wsi (rdzeń osuch) oznacza podmokłą wyspę na bagnie powstałą po opadnięciu wody i osuszeniu terenu[8]. Pierwsza udokumentowana wzmianka o wsi pochodzi z 1203[9]. Z czasem wieś rozrosła się i podzieliła się na Nową i Starą Osuchową[10]. W 1827 we wsi rządowej Osuchowo (dzielonej na Nowe i Stare) istniało 59 domów, w których mieszkało 390 osób[11]. Około 1886 w 60 domach mieszkało 461 osób[12].

Włościanie ze wsi walczyli w powstaniu styczniowym, w 1863, w bitwie pod Nagoszewem, pod Porębą, pod Łączką i Wiśniewem[10].

W okresie międzywojennym leżała w województwie białostockim, w powiecie ostrowskim, w gminie Poręba. Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 206 osób, wszystkie wyznania rzymskokatolickiego i polskiej narodowości. Było tu 35 budynków mieszkalnych[13]. Miejscowość podlegała pod sąd grodzki w Ostrowi Mazowieckiej i okręgowy w Łomży, najbliższy urząd pocztowy mieścił się w Porębie[14].

W roku szkolnym 1930/1931 we wsi istniała dwuklasowa szkoła powszechna. Izby lekcyjne wynajmowano u gospodarzy. Uczyło się tu 158 osób, zorganizowano 2 etaty nauczycielskie[10]. W 1935 zbudowano i oddano do użytku drewniany budynek szkoły. Od 1962 działała tu świetlica wiejska. Budynek rozebrano w 2000[15] lub 2001[10].

W 1955 we wsi powstała Ochotnicza Straż Pożarna. Dekadę później[15] (lub w 1962)[10] do użytku oddano budynek murowanej szkoły[15]. Szkoła nosi imię Wojciecha Jastrzębowskiego[16].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii św. Apostołów Piotra i Pawła. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Ostrów Mazowiecka Chrystusa Dobrego Pasterza[17].

Miejscowość jest miejscem kultu Matki Bożej i celem pielgrzymek. Kult Matki Bożej w parafii Osuchowa rozwinął się w związku z objawieniami, które miały miejsce na początku XX wieku, począwszy od 1910 roku. Dla ich upamiętniania w pobliskim lesie wybudowano drewnianą kapliczkę. Kaplica spłonęła 1 lipca 1929 wraz z pierwotnym obrazem Matki Boskiej Osuchowskiej. W odbudowanej kaplicy umieszczono nowy obraz, który następnie przeniesiono do kościoła parafial­nego. Na jego miejscu w kaplicy umieszczono kopię cudownego obrazu[18][19][20].

W połowie lat 90. XX wieku nazwę wsi zmieniono z Osuchowa Nowa na Nowa Osuchowa[10].

1 czerwca 2016 roku w trakcie prac przy budowie drogi S8 na terenie miejscowości odkryto cmentarz polowy z okresu I wojny światowej ze szczątkami 24 żołnierzy armii niemieckiej[21].

W 2018 we wsi odsłonięto Pomnik Powstańców Styczniowych powstały według projektu Roberta Szydlika. W kolejnym roku odsłonięto pomnik Kurpia Białego. Figura została wykonana na podstawie świątków autorstwa rzeźbiarza Jana Szydlika (1949–2000)[15].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 88082
  2. ↑ Wieś Nowa Osuchowa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-12-10], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2024-12-19].
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 817 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. ↑ Strona gminy, sołectwa
  7. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. ↑ Mieczysław Bartniczak, Ostrów Mazowiecka i okolice. Panorama historyczno-krajobrazowa, Warszawa 1987, s. 238.
  9. ↑ Nowa Osuchowa: Dzieje Osuchowej [online], www.osuchowa.pl [dostęp 2024-08-15].
  10. ↑ a b c d e f Wincenty Szydlik, Jerzy Puścian, Puszcza Biała. Strony rodzinne, Wyszków 2002, s. 135, 137, 151–153.
  11. ↑ Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności alfabetycznie ułożona w Biórze Kommissyi Rządowey Spraw Wewnętrznych i Policy, t. 2: M–Z, Warszawa 1827, s. 72 [dostęp 2022-07-27].
  12. ↑ Ludwik Krzywicki, Osuchowo Nowe i Stare, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 7, dir.icm.edu.pl, Warszawa 1886, s. 742 [dostęp 2024-08-15].
  13. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. 5: województwo białostockie, 1924, s. 59.
  14. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1226.
  15. ↑ a b c d Nowa Osuchowa: Dzieje Osuchowej [online], www.osuchowa.pl [dostęp 2024-08-15].
  16. ↑ Nowa Osuchowa: Szkoła Podstawowa [online], www.osuchowa.pl [dostęp 2024-08-15].
  17. ↑ Osuchowa – Parafia pw. św. Ap. Piotra i Pawła [online], diecezja.lomza.pl [dostęp 2024-08-15] (pol.).
  18. ↑ Sanktuarium MB Osuchowskiej w Nowej Osuchowej [online], parafianowaosuchowa.pl [dostęp 2024-08-15].
  19. ↑ Nowa Osuchowa: Sanktuarium [online], www.osuchowa.pl [dostęp 2024-08-15].
  20. ↑ Justyna Kalata, Historia parafii pw. św. ap. Piotra i Pawła w Nowej Osuchowej [online], parafianowaosuchowa.pl [dostęp 2024-08-15].
  21. ↑ Groby wojenne na budowie S8 :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Gmina Ostrów Mazowiecka
Wsie
Kolonie
Osada
Osady leśne
Integralne
części wsi
Zniesione
kolonie

Herb gminy Ostrów Mazowiecka