Okimono

Okimono – Madame Butterfly, postać z opery Giacoma Pucciniego, Muzeum sztuki dekoracyjnej, ceramiki i mody w Château Borély w Marsylii

Okimono (jap. 置物, 置き物 oki-mono) – (1) tu: ozdoba, przedmiot dekoracyjny, obiekt umieszczony w tokonomie (wnęce służącej jako przestrzeń dekoracyjna w japońskim pokoju washitsu); (2) przywódca bez realnej władzy[1][2].

W drugiej połowie XIX wieku w Japonii te wyroby artystyczne zastąpiły netsuke, noszone do stroju kimono. Upowszechniał się strój europejski i artyści wykonujący te miniaturowe breloki zaczęli tworzyć okimono. Również w Europie wielu kolekcjonerów zainteresowanych było kupnem takich figurek[3].

Figurki, nieco większe od netsuke, wykonywane były głównie z kości słoniowej. Charakteryzują się różnorodnością tematyczną i wysokim poziomem wykonania[4]. Tak jak w netsuke przedstawiają one różne postacie z dalekowschodniej mitologii, wojowników, gejsze, różne zwierzęta[3]. Artyści stosowali naturalistyczne podejście do tematu, dbali o detale i dekoracyjność przedmiotów[3].

Pod koniec XIX wieku zaczęto także wykonywać okimono z metalu. W 1876 roku zakazano w Japonii noszenia broni białej[3]. Artyści specjalizujący się dotąd w wykonywaniu ozdobnych opraw mieczy zajęli się produkcją figurek okimono. Stosowali oni całą paletę technik zdobniczych metalu jak: cyzelowanie, ażurowanie, rytowanie, zdobienie emalią. Stosowali różne metale i stopy metali w jednym wyrobie, najczęściej jednak wykonywali figurki z brązu[3].

W Japonii powstawały też metalowe, wykonane najczęściej z żelaza, przegubowe rzeźby smoków, homarów, krewetek i innych zwierząt, także szkielety ludzi nazywane jizai-okimono[1]. Kręgosłup takich rzeźb był zbudowany z oddzielnych płyt, które umożliwiały zginanie ciała zwierząt. Czasem ruchome były też kończyny, język, pazury[5].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Tygrys wspinający się na skałę
    Tygrys wspinający się na skałę
  • Saru-mawashi (showman występujący z małpką)[1]
    Saru-mawashi (showman występujący z małpką)[1]
  • Siedmioro bogów szczęścia tańczących wokół chramu
    Siedmioro bogów szczęścia tańczących wokół chramu
  • Gablotka
    Gablotka
  • Smok (jizai-okimono)
    Smok (jizai-okimono)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 1288, 1444. ISBN 4-7674-2015-6.
  2. ↑ 新明解国語辞典. Tokyo: Sanseido Co., Ltd., 2018, s. 179. ISBN 978-4-385-13107-8.
  3. ↑ a b c d e Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4.
  4. ↑ Małgorzata Martini: Rzeźba w Sztuka japońska w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Kraków: Muzeum Narodowe w Krakowie Fundacja Kyoto-Kraków Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz, 1994
  5. ↑ Przegubowy smok i inne jizai okimono. [dostęp 2021-05-03].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]