Olejek nardowy
Olejek nardowy, nard, spikanard lub szpikanard – olejek eteryczny otrzymywany z korzenia i łodygi rośliny nardostachys wielkokwiatowy Nardostachys jatamansi, rosnącej w Himalajach na wysokości 3000–4000 m n.p.m.[1] Wytwarzano go przez długotrwałe i powolne gotowanie rozdrobnionych fragmentów tej rośliny w mieszaninie złożonej z wody, wina i oleju oliwkowego. Ma bardzo intensywny zapach, dla współczesnych ludzi jednak mało przyjemny[2].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- Dawniej olejek nardowy był używany jako perfumy lub lekarstwo[2]. Obecnie znajduje zastosowanie głównie jako lekarstwo.
- Jako lekarstwo nard w medycynie ludowej w Indiach stosowany jest przy kołataniu serca, bólach głowy, drżeniu i drgawkach. Przeprowadzone w Niemczech doświadczenia na zwierzętach wykazały, że ma podobne działanie jak waleriana, ale wykazuje mniejszą toksyczność. W Chinach jest stosowany w medycynie naturalnej do zwalczania bólu w klatce piersiowej i brzuchu[3].
- Przeprowadzone w Indiach testy laboratoryjne na myszach wykazały, że olejek nardowy znacznie poprawia efekty uczenia się i pamięć u młodych myszy oraz zapobiega demencji u starszych myszy. Może znaleźć zastosowanie u ludzi w leczeniu choroby Alzheimera, amnezji i zaburzeniach uwagi[4].
- W czasach biblijnych olejku nardowego używano do namaszczania głowy znakomitych gości. Ewangelia Jana (12,3-5) opisuje, jak Maria z Betanii użyła funta olejku nardowego do namaszczenia stóp Jezusa. Podobne lub to samo wydarzenie opisane jest także w Ewangelii Marka (14,3-5). Wywołało to protest Judasza, olejek nardowy był bowiem bardzo drogi. Z Ewangelii Mateusza (20,2) wynika, że w czasach Jezusa funt olejku nardowego kosztował tyle, co wynagrodzenie za rok pracy robotnika rolnego. Używany był także do namaszczania zmarłych (Ewangelia Jana 12,7)[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dalby, Andrew (2000), Dangerous Tastes: the story of spices, London: British Museum Press, ISBN 0-7141-2720-5 (US ISBN 0-520-22789-1) s. 83–88
- ↑ a b c Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
- ↑ Subhuti Dharmananda: Valerian and Nardostachys. [dostęp 2014-12-27].
- ↑ Joshi H, Parle M. Nardostachys jatamansi improves learning and memory in mice. „J Med Food”. 9 (1), s. 113–8, 2006. DOI: 10.1089/jmf.2006.9.113. PMID: 16579738. (ang.).