Olszówka (gmina)

Olszówka

gmina wiejska
Budynek Urzędu Gminy w Olszówce
Herb
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	kolski
TERC	3009092
Wójt	Włodzimierz Michał Fraszczyk
Powierzchnia	81,54 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	4 570[1]
• gęstość	55,9 os./km²
Nr kierunkowy	63
Tablice rejestracyjne	PKL
Adres urzędu: Olszówka 15 62-641 Olszówka
Szczegółowy podział administracyjny
Położenie na mapie powiatu
52°11′26″N 18°51′36″E/52,190556 18,860000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Olszówka (do 1954 gmina Drzewce^[2]) – gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie konińskim.

Siedziba gminy to Olszówka.

Według danych z 30 czerwca 2006^[3] gminę zamieszkiwało 4787 osób.

Przyroda

Gmina Olszówka leży na Wysoczyźnie Kłodawskiej. Lasy stanowią zaledwie 2% powierzchni. Krajobraz zdominowany jest przez pola uprawne.

Historia

We wczesnym średniowieczu obszar dzisiejszej gminy Olszówka był częścią kasztelanii lądzkiej^[4]. W 1294 roku w okolice Olszówki plądrowały wojska litewskie pod wodzą Witenesa, później pojawili się tam ponownie, w drodze na Kalisz i Stawiszyn. Podczas wojny polsko-krzyżackiej, w 1331 roku Olszówkę i okolicę splądrowały wojska zakonu krzyżackiego^[4]. W latach 30. XV wieku toczył się proces pomiędzy proboszczem z Umienia, a kolegium wikariuszy łęczyckich o dziesięciny ze wsi Głębokie i Drzewce^[5]. Najbardziej rozwiniętą wsią na terenie dzisiejszej gminy Olszówka był wówczas Umień, gdzie na początku XVI wieku znajdował się m.in. kościół św. Michała. W 1577 roku w Umieniu znajdowała się osada młyńska, folwark, drewniany kościół parafialny oraz folwark^[5].

Gmina Drzewce powstała w grudniu 1866 roku na mocy ukazu carskiego^[6]. Siedziba gminy znajdowała się na gruntach należących do majątku Skrzyneckiego w Olszówce. W 1870 roku właściciel majątku wybudował drewniany budynek, który przeznaczył na biura urzędu gminy^[6].

Od 1919 roku gmina Drzewce (Olszówka) należała do województwa łódzkiego^[7]. Jesienią 1919 roku z inicjatywy działaczy Komunistycznej Partii Robotniczej Polski w folwarku Głębokie odbył się strajk^[8]. W 1920 roku powstał w Kole Obywatelski Komitet Obrony Państwa na powiat kolski, który wyznaczył wówczas ks. Chyłkowskiego na delegata komitetu w gminie Drzewce^[7].

W 1940 roku gmina Drzewce stała się częścią Kraju Warty, a jej nazwę zmieniono na Rodau^[9]. W okresie II wojny światowej w KL Dachau zamordowano proboszcza parafii w Umieniu – Antoniego Margońskiego^[10]. 20 stycznia 1945 roku gmina Drzewce została wyzwolona spod okupacji niemieckiej. Zgodnie ze spisem z 23 kwietnia 1945 roku na terenie gminy mieszkało 6 706 osób, w tym 1 255 Niemców^[11]. Pierwszym wójtem gminy po 1945 roku został Adam Walczak, a od 1946 roku przewodniczącym Gminnej Rady Narodowej był Józef Mamoński^[12]. Zarząd gminy nie miał jednak siedziby, próbowano na ten cel przejąć nieruchomość po ks. Margońskim, który jednak zapisał go przed śmiercią Felicjankom z Krakowa i komornik z Sądu Grodzkiego w Kole dokonał wprowadzenia Felicjanek w posiadanie majątku. Siedziba zarządu gminy mieściła się na parter pałacu Arczyńskiego w majątku Olszówka^[13].

W 1954 roku zlikwidowano gminę Drzewce, powołując zamiast niej gromady: Umień, Drzewce, Krzewata i Olszówka^[14]. W 1973 roku utworzono gminę Olszówka i powołano Gminną Radę Narodową w Olszówce^[15]. W 1976 roku ustanowiono tytuł honorowy „Zasłużony w rozwoju Gminy Olszówka”^[16]. Pod koniec lat 70. XX wieku na terenie gminy Olszówka działało Państwowe Gospodarstwo Rolne w Dębowicach i Zespolone Gospodarstwo Rolne w Szczepanowie^[17][18]. Gmina Olszówka była gminą typowo rolniczą, na jej terenie nie zlokalizowano żadnego zakładu przemysłowego^[19].

Od 1988 roku naczelnikiem gminy był Wacław Pokrywczyński^[20], a w 1990 roku na wójta wybrano Włodzimierza Fraszczyka^[21].

Komunikacja

Przez gminę przebiega droga wojewódzka nr 263, łącząca gminę, z Dąbiem i Kłodawą. Przez gminę przebiega także linia kolejowa Tczew – Chorzów Batory, na której znajduje się stacja kolejowa Ponętów.

Parafie katolickie

Na terenie gminy znajdują się jeden kościół parafialny obrządku rzymskokatolickiego. Wchodzi on w skład diecezji włocławskiej.

• dekanat kłodawski
  • parafia św. Michała Archanioła w Umieniu

Ponadto na terenie gminy mieszkają mariawici, którzy przynależą do parafii Przenajświętszego Sakramentu w Kadzidłowej, która wchodzi w skład diecezji śląsko-łódzkiej Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[22] gmina Olszówka ma obszar 81,54 km², w tym:

• użytki rolne: 92%
• użytki leśne: 2%

Gmina stanowi 8,07% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[3]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	4807	100	2427	50,5	2380	49,5
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	59		29,8		29,2

• Piramida wieku mieszkańców gminy Olszówka w 2014 roku^[1].

Sąsiednie gminy

gmina Dąbie, gmina Grabów, gmina Grzegorzew, gmina Kłodawa

Przypisy

1. Gmina Olszówka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Wg Wykazu Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., Polska Rzeczpospolita Ludowa, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 1952
3. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
4. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 18 .
5. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 20 .
6. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 46 .
7. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 40 .
8. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 42 .
9. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 51 .
10. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 54 .
11. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 58 .
12. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 59 .
13. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 60 .
14. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 66 .
15. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 78 .
16. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 80 .
17. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 81 .
18. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 82 .
19. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 86 .
20. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 91 .
21. Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, s. 95 .
22. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

Bibliografia

• Józef StanisławJ.S. Mujta Józef StanisławJ.S., Gmina Olszówka – przeszłość i teraźniejszość, Olszówka: Gmina Olszówka, 2010 . Brak numerów stron w książce