Opaliny
 Protoopalina pingi[1] | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Typ | |||
| Gromada |
Opalinea | ||
| Rząd |
Opalinida | ||
| Rodzina |
Opalinidae | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Opalinidae | |||
| Synonimy | |||
| |||
Opaliny (Opalinidae) – monotypowa gromada, rząd i rodzina stramenopilów. Z powodu licznych wici pokrywających ciało, uprzednio zaliczane do orzęsków; w 1975 należały do wiciowców, a obecny przydział nadano w 1999 roku.
Opaliny są cudzożywnymi, jednokomórkowymi eukariontami, których długość ciała może dochodzić nawet do 3 mm[2]. Najlepiej poznanym gatunkiem Opalinata jest Opalina, która osiąga długość 90–500 μm długości[3]. Opaliny posiadają od dwóch do wielu jąder.
Bioróżnorodność
[edytuj | edytuj kod]Aktualnie rozpoznano i sklasyfikowano cztery rodzaje Opalinata: Cepedea, Opalina, Protoopalina, Zelleriella. Rozróżnienie następuje na podstawie kształtu komórki w przecięciu poprzecznym, oraz na podstawie ilości jąder w organizmie. Gatunki znajdujące się w grupach Cepedea oraz Opalina odznaczają się obecnością wielu jąder, natomiast Protoopalina i Zelleriella są dwujądrowe[2].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Protisty należące do gromady Opalinata wyróżniają charakterystyczne cechy morfologiczne, dzięki czemu ich rozpoznanie nie należy do trudnych. Transparentna komórka jest specyficznie spłaszczona, eliptycznie wydłużona i elastyczna, a jej powierzchnia pokryta jest rynnami ułożonymi równolegle do siebie i spiralnie względem całej komórki. Rynny w ciele Protista wypełnione są wieloma wiciami, które biją w metachronicznym rytmie. Momentem wyjściowym dla falowania wici jest przednia część organizmu. Z racji braku cytostomu, Opalinea odżywiają się dzięki pinocytozie.
Pomiędzy sąsiednimi rynnami pokrywającymi ciało Opalinea pellikula jest mocno wygięta i tworzy cienkie, wysokie grzbiety na komórce organizmu, które wspierane są przez wstęgi połączonych ze sobą mikrotubul. Dodatkowe zewnętrzne połączenie ze sobą grzbietów zapewnia stabilizację korze i jest przyczyną tak regularnego rozstawienia krawędzi korowych.
Swoją nazwę Opalinata zawdzięczają opalizującemu efektowi, jaki wytwarzany jest podczas nakierowania na nie źródła światła.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Przedstawiciele Opalinata występują w jelitach różnorodnych zwierząt[4]. Niektórzy przedstawiciele są obecni w organizmach zmiennocieplnych kręgowców[2], jednak najpowszechniej Opalinata spotykane są we wnętrznościach żab niezależnie od ich gatunku, czy zamieszkiwanego kontynentu.
Protisty te zamieszkują końcowy odcinek przewodu pokarmowego żab. Pomimo tak licznego występowania opalin w kloace tych płazów, zdaje się, że nie wywołują one żadnej szkody swojemu gospodarzowi[2]. Nie zbadano też żadnych korzyści, które mogłyby płynąć z zamieszkania organizmów w jelitach płazów czy gadów.
Cykl życia
[edytuj | edytuj kod]Cykl życia Opalinata jest ściśle zsynchronizowana z życiem żywiciela, wewnątrz którego zamieszkują[1]. Najlepiej zbadany jest cykl życia Opalina: przez większość roku następuje rozmnażanie bezpłciowe poprzez podział komórki, z kolei gdy nadchodzi sezon godowy u gospodarza protista, cysty w których wytwarzają się gamety opuszczają ciało gospodarza wraz z kałem. Opalinata dostaje się do układu pokarmowego żab dzięki wodzie, następnie dojrzewają w jej wnętrznościach, a cykl zamyka ponowny podział bezpłciowy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Weidong Li i inni, Redescription of Protoopalina pingi Nie, 1935 inhabiting the recta of Hylarana guentheri and Pelophylax nigromaculatus in China, „Parasite”, 21, 2014, s. 46, DOI: 10.1051/parasite/2014021, ISSN 1776-1042, PMID: 25208482, PMCID: PMC4160848 [dostęp 2019-05-30].
- ↑ a b c d Martin Kostka, Opalinata, John M. Archibald i inni red., Cham: Springer International Publishing, 2016, s. 1–23, DOI: 10.1007/978-3-319-32669-6_4-1, ISBN 978-3-319-32669-6 [dostęp 2019-06-19] (ang.).
- ↑ opalinid, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ Opalinids [online], tolweb.org [dostęp 2019-06-19].