Order Aghdas

Order Aghdas
Order Najświętszy
Neshān-e Aqdas
نشان اقدس

Awers I klasy
Awers III klasy
Baretka II stopnia I klasy
Baretka II klasy
Baretka III klasy
Ustanowiono	1870
Wycofano	1925
Powyżej	Order Portretu Przywódcy Wiernych
Poniżej	Order Królewskiego Portretu
Powiązane	Order Arjamehr Order Lwa i Słońca Order Aftab Order Zulfaghara
Multimedia w Wikimedia Commons

Karykatura Mozaffar ad-Din Szah Kadżara udekorowanego Orderem Aghdas

Order Aghdas (pol. Order Najświętszy, pers. ‏Neshān-e Aqdas نشان اقدس‎) – cesarski order ustanowiony w 1870 przez perskiego szacha Naser ad-Dina Kadżara^[1][2]. Istniały trzy klasy tego odznaczenia, z których pierwsza podzielona była na dwa stopnie. Miało ono wygląd 12-ramiennej gwiazdy zwieńczonej koroną Kadżarów. W jej środku umieszczono wizerunek lwa oraz słońca i bogato zdobiono diamentami i rubinami^[3][4]. Nadawany był w dwóch różnych odmianach, dla Persów (sardār) oraz dla cudzoziemców (neshān). Wycofany został po upadku dynastii Kadżarów w 1925 roku^[1][5].

Historia

Według autorów Encyclopædia Iranica Order Lwa i Słońca stał się najważniejszym odznaczeniem państwowym za panowania szacha Nasera ad-Dina (1848-1896), ponieważ został uzupełniony o trzy nowe klasy Aghdas^[3]. Jednak inni autorzy traktują je jako oddzielne odznaczenie Order Aghdas^{[1][5][6][7][8]}, umieszczone w precedencji perskich nagród poniżej Orderu Portretu Przywódcy Wiernych, a powyżej Orderu Lwa i Słońca^[1][7].

Podział na klasy

• Aghdas (Najświętszy, I klasa)
  • I stopień – dla zagranicznych głów państw i szacha,
  • II stopień – dla perskich książąt, premierów i generalnych gubernatorów najważniejszych prowincji
• Ghods (Świętszy, II klasa) – dla ambasadorów, ministrów stanu, dowódców armii i dygnitarzy o podobnym statusie,
• Moghaddas (Święty, III klasa) – dla ministrów, gubernatorów i innych ważnych urzędników o podobnym znaczeniu^[5].

Insygnia

Insygnia orderu składały się z odznaki oraz wstęgi orderowej o wyglądzie szerokiej szarfy. Wstęgę zawieszano z prawego ramienia do lewego boku, a odznakę przypinano do lewej piersi.

Odznaka

Odznaka miała wygląd 12-ramiennej gwiazdy. W szczelinach pomiędzy każdym ramieniem umieszczono pięcioramienne gwiazdki. W centrum znajdował się dysk z okrągłą, emaliowaną w kolorze srebrnym ilustracją lwa z mieczem w przedniej łapie i wschodzącym słońcem z małą koroną. Centralny medalion otoczony był przez trzy pasy diamentów. Na szczycie odznaki znajdowała się Korona Kiani z pióropuszem o trzech piórach^[1][5].

Średnica gwiazdy w I klasie miała 12,5 cm, a wysokość odznaki, wraz z ozdobioną pióropuszem koroną, wynosiła 18,5 cm. W II klasie wymiary te wynosiły odpowiednio 12 cm i 17 cm, a w III klasie – 10,2 cm i 13,3 cm^[5].

Odznaka była inkrustowana diamentami na całej swojej powierzchni, a wielkość i liczba kamieni szlachetnych zmniejszała się wraz z klasą odznaczenia; w II klasie pióropusz nie był zdobiony diamentami, a III klasa nie miała pióropusza w ogóle^[5].

Wstęga

Wstęga w I stopniu I klasy miała kolor niebieski, w II stopniu I klasy – zielony z wąskimi niebieskimi paskami, w II klasie – zielony z czerwonymi paskami, a w III klasie – czerwony z zielonymi paskami^[5].

Odznaczeni

 Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Aghdas.

• Naser ad-Din Szah Kadżar – Neshān-e Aghdas (1870)^[9]
• Qahraman Mirza – Neshān-e Aghdas (1895)^[10]
• Mohammad Ali Szah Kadżar – Neshān-e Aghdas (1907)^[11]
• Shahzada ‘Abu’l Husain Mirza – Neshān-e Aghdas (1915)^[12]
• Hassan Pirnia – Neshān-e Aghdas (1915)^[13]
• Reza Chan Mirpandż – Neshān-e Aghdas (1923)^[14]
• Khaz'al al-Ka'bi – Sardār-e Aghdas (1920)^[15]

Przypisy

1. Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt. Lipsk: Holzminden Reprint-Verlag, 2000, s. 327-334. ISBN 978-3-8262-0705-1. (niem.).
2. Afsaneh Najmabadi: Women with mustaches and men without beards. Gender and sexual anxieties of Iranian modernity. University of California Press, 2005, s. 96. ISBN 0-520-24263-7. (ang.).
3. Decorations. [w:] Encyclopædia Iranica [on-line]. iranicaonline.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
4. Manoutchehr M. Eskandari-Qajar: Qajar (Kadjar) Orders and Decorations. qajarpages.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
5. Christopher Buyers: Nishan-i-Agdas (The Imperial Order of the Aqdas, or the Most Sacred Order). [w:] The Qajar Dynasty Orders & Decorations [on-line]. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
6. Farhad Serhbodi, Christopher Byuers: Награды Персии и Ирана (Nagrody Persji i Iranu). «Уникум» NR 11/2002. [dostęp 2014-11-02]. (ros.).
7. Ordre Impérial Aqdas. [w:] Drouot catalogue [on-line]. drouot.com. [dostęp 2014-10-31]. (fr.).
8. Orders, Decorations and Medals: Iran. jeanpaulleblanc.com. [dostęp 2014-11-02].
9. Christopher Buyers: Qajar 23. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
10. Christopher Buyers: Qajar 34. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
11. Christopher Buyers: Qajar 28. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
12. Christopher Buyers: Qajar 9. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
13. Christopher Buyers: Qajar 33. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
14. Christopher Buyers: Pahlavi 2. [w:] The Pahlavi Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. s. 2. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
15. Kaveh Farrokh: Iran at War. 1500-1988. Osprey Publishing, 2011. ISBN 978-1-84603-491-6. (ang.). Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Christopher Buyers: Nishan-i-Kurshid – The Grand Order of the Sun [W:] Persia. The Qajar Dynasty orders & decorations (ang.). [dostęp 2014-10-23]
• Christopher Buyers: Nishan-i-Shir u Khurshid – The Imperial Order of the Lion and Sun [W:] Persia. The Qajar Dynasty orders & decorations (ang.): 1. Early Period, 2. Regulations, 3. Reorganisation and Expansion, 4. Late Period. [dostęp 2014-10-23]