Orepukia

Orepukia
Forster et Wilton, 1973
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

Araneomorphae

Rodzina

Cycloctenidae

Rodzaj

Orepukia

Typ nomenklatoryczny

Orepukia sorenseni Forster et Wilton, 1973

Orepukia – rodzaj pająków z rodziny Cycloctenidae. Obejmuje 24 opisane gatunki. Zamieszkują Nową Zelandię.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Pająki te osiągają przeciętne rozmiary. Zakres wymiarów u większości gatunków to karapaks długości od 2,5 do 4,1 mm i szerokości od 1,5 do 3 mm oraz opistosoma długości od 2,7 do 4,2 mm i szerokości od 1,9 do 2,9 mm. Na tym tle wyróżnia się znacznie większymi rozmiarami jedynie O. nummosa – u niedojrzałego samca karapaks miał 8 mm długości i 4,8 mm szerokości, zaś opistosoma 10 mm długości i 6,4 mm szerokości[1].

Ośmioro oczu rozmieszczonych jest w dwóch rzędach, z których przedni jest prosty. Oczy tylno-środkowe leżą nieco dalej z tyłu niż tylno-boczne. Oczy wszystkich par są podobnych rozmiarów z wyjątkiem oczu przednio-bocznych, które są o około połowę mniejsze. Oczy pary przednio-bocznej i tylno-bocznej stykają się ze sobą lub są do siebie silnie zbliżone. Cała grupa oczu jest zwarta i zajmuje tylko połowę szerokości części głowowej karapaksu. Szczękoczułki ustawione są pionowo i mają po 2 zęby na krawędziach tylnych oraz po 2 większe i grupkę małych ząbków na krawędziach przednich bruzd. Szerokość wciętej u podstawy wargi dolnej jest większa lub równa jej długości[1].

Odnóża są pozbawione włosków pierzastych. Kolejność par odnóży od najdłuższej do najkrótszej to: IV, I, II, III. Wszystkie pary mają wcięcia na krętarzach, długie i zakrzywione kolce na udach, organy tarsalne położone odsiebnie względem trichobotrii, silnie grzebykowane pazurki górne oraz zaopatrzone w od dwóch do czterech ząbków pazurki dolne. Nie występują skopule ani przypazurkowe kępki włosków. Pierwsza para odnóży pozbawiona jest kolca prolateralnego na udzie. Golenie trzeciej i czwartej pary mają silne kolce grzbietowe, zaś na parze pierwszej i drugiej występują w ich miejsce szczecinki. Pierwsza para goleni ma parzyste kolce brzuszne. Nadstopia trzech ostatnich par odnóży zaopatrzone są w grzebienie. Trichobotria na goleniach rozmieszczone są dwóch szergach, zaś na nadstopiach i stopach w jednym szeregu[1].

Opistosoma (odwłok) zaopatrzona jest znacznie szerszy niż długi stożeczek z włoskami rozmieszczonymi w dwóch łatkach. Pozbawiona jest zupełnie siteczka przędnego[1].

Nogogłaszczki samca mają wyrostek retrolateralny na goleni i niezmodyfikowaną apofyzę medialną. Smukły embolus ma kształt równomiernie zakrzywionego kolca i wyrasta z tylnej części przednio-bocznej krawędzi bulbusa. W pobliżu nasady embolus bierze swój początek duży, T-kształtny konduktor, który swym wierzchołkowym ramieniem podpiera odsiebną część embolusa. Nogogłaszczki samicy mają uzębione pazurki[1].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Wszystkie gatunki są endemitami Nowej Zelandii. Rodzaj jest szeroko rozprzestrzeniony w niemal całym kraju; brak go jedynie w północnej części Wyspy Północnej, na północ od Egmontu. Większość gatunków zamieszkuje Wyspę Południową[1].

Większość gatunków zasiedla ściółkę lasów, gdzie buduje swe pozbawione wyraźnego kształtu sieci pod szczątkami roślinnymi i leżącymi kłodami. Licznie spotykane są też na łąkach, a O. poppelwelli bytuje również w ogrodach. Część gatunków zamieszkuje szczeliny skalne pobrzeży i nadmorskich klifów[1].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj ten wprowadzony został w 1973 roku przez Raymonda Roberta Forstera i Cecila Louisa Wiltona[1][2] w czwartej części monografii poświęconej pająkom Nowej Zelandii[1]. Autorzy wyznaczyli jego gatunkiem typowym opisanego w tej samej publikacji O. sorenseni. Rodzaj umieszczany był początkowo w rodzinie lejkowcowatych[1][2]. Do rodziny Cycloctenidae przeniesiony został na podstawie molekularnej analizy filogenetycznej w 2017 roku przez Warda C. Wheelera i współpracowników[3].

Do rodzaju tego należą 24 opisane gatunki[2]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j R.R. Forster, C.L. Wilton. The spiders of New Zealand. Part IV. Agelenidae, Stiphidiidae, Amphinectidae, Amaurobidae, Neolanidae, Ctenidae, Psechridae. „Otago Museum Bulletin”. 4, s. 1-309, 1973. Otago Museum, John McIndoe Ltd.. 
  2. ↑ a b c Gen. Orepukia Forster & Wilton, 1973. [w:] World Spider Catalog Version 21.5 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2021-01-03].
  3. ↑ Ward C. Wheeler i inni, The spider tree of life: phylogeny of Araneae based on target-gene analyses from an extensive taxon sampling, „Cladistics”, 6, 33, 2017, s. 576-616, DOI: 10.1111/cla.12182.