Orlaja

Orlaja
Ilustracja
Orlaja wielkokwiatowa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

orlaja

Nazwa systematyczna
Orlaya G.F. Hoffmann
Gen. Pl. Umbellif. xxvi, 58. 1814[3]
Typ nomenklatoryczny

O. grandiflora (Linnaeus) G. F. Hoffmann[3]

Orlaja (Orlaya G.F. Hoffmann) – rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych. Obejmuje 3[4]–5[5] gatunków. Występują one w środkowej i południowej Europie, w północno-zachodniej Afryce oraz w Azji Centralnej[5][6]. Orlaja wielkokwiatowa O. grandiflora bywa uprawiana jako ozdobna[5], także w Polsce[7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Nagie lub w dolnej części pędów owłosione rośliny jednoroczne o pędzie pojedynczym lub rozgałęziającym się i osiągającym do 40–80 cm wysokości[8].
Liście
Podwójnie do potrójnie pierzasto złożonych[8].
Kwiaty
Zebrane w baldaszki, a te z kolei w baldachy złożone. Pokrywy i pokrywki są nieliczne, lancetowate. Działki kielicha drobne lub całkiem zredukowane. Płatki korony białe lub różowe, płatki kwiatów znajdujących się po zewnętrznej stronie baldachów są wyraźnie powiększone[8].
Owoce
Rozłupnie rozpadające się na dwie rozłupki, brzusznie spłaszczone, jajowate, z żebrami, przy czym między nagimi żebrami podstawowymi znajdują się żebra dodatkowe opatrzone pojedynczym lub podwójnym rzędem kolców[8].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj w obrębie rodziny selerowatych (baldaszkowatych) Apiaceae klasyfikowany jest do podrodziny Apioideae, plemienia Scandiceae i podplemienia Daucinae[9].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-07-07] (ang.).
  3. a b Orlaya. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-07-07].
  4. a b Orlaya Hoffm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-03].
  5. a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 657, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. Orlaya Hoffm.. [w:] Plants of the World [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2019-07-06].
  7. a b Wiesław Gawryś, Słownik roślin zielnych, Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 133, ISBN 978-83-925110-5-2.
  8. a b c d T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 2. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1981, s. 372–373. ISBN 0-521-06662-X.
  9. Genus: Orlaya Hoffm.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-07].