Orlaja wielkokwiatowa

Orlaja wielkokwiatowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

araliowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

orlaja

Gatunek

orlaja wielkokwiatowa

Nazwa systematyczna
Orlaya grandiflora (L.) Hoffm.
Gen. Pl. Umbell. 58 1814[3]
Synonimy
  • Daucus grandiflorus
  • Caucalis grandiflorus

Orlaja wielkokwiatowa[4] (Orlaya grandiflora) – gatunek rośliny zielnej z rodziny selerowatych. Występuje w południowej i południowo-wschodniej Europie. Roślina ta uprawiana jest jako ozdobna[5], także w Polsce[4]. W Polsce nie jest znana z natury (także jako gatunek dziczejący)[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kwiatostan
Owoce
Pokrój
Roślina zielna, jednoroczna, o wysokości 10–50 cm. Łodyga wzniesiona, kanciasta i naga; pojedyncza lub u góry rozgałęziona[7].
Liście
Odziomkowe, owalne lub trójkątne, od długości 5–15 cm, dwu- lub trójdzielnie pierzaste, o listkach równowąskich, zakończonych zaostrzonymi koniuszkami. Liście łodygowe całobrzegie albo pierzastodzielne, czasami także zredukowane do pojedynczej pochwy[7].
Kwiaty
Zebrane w baldach złożony o 4–12 promieniach z 5 równowąskimi, lancetowatymi pokrywami. Kielich bez ząbków. Korona z pięcioma białymi płatkami; płatki kwiatów brzeżnych o długości 1–1,5 cm, głęboko podzielone na dwa płaty[7].
Owoce
Brązowe, spłaszczone rozłupki, 5–7 mm długości, poza nagimi żebrami głównymi na żebrach dodatkowych ma rzędy kolców[7][8].

Siedlisko i biologia

[edytuj | edytuj kod]

Rośnie na suchych murawach, kamienistych ugorach, polach zbóż, na glebach zawierających wapń; na wysokościach do 800 m n.p.m. Kwitnie od czerwca do sierpnia[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2015-01-02] (ang.).
  3. Orlaya grandiflora (L.) Hoffm.. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2015-01-02].
  4. a b Wiesław Gawryś, Słownik roślin zielnych, Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 133, ISBN 978-83-925110-5-2.
  5. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 657, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 124, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. a b c d e Maria Teresa, Della Beffa: Podręczny Leksykon Przyrodniczy: Kwiaty leśne i łąkowe. Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, s. 113.
  8. T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 2. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1981, s. 372–373. ISBN 0-521-06662-X.