Pachnephorus tessellatus

Pachnephorus tessellatus
(Duftschmid, 1825)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Nadrodzina

stonki

Rodzina

stonkowate

Podrodzina

szczerotki

Plemię

Bromiini

Rodzaj

Pachnephorus

Podrodzaj

Pachnephorus (Pachnephorus)

Gatunek

Pachnephorus (Pachnephorus) tessellatus

Synonimy
  • Eumolpus tessellatus Duftschmid, 1825
  • Eumolpus sabulosus Gebler, 1830
  • Pachnephorus arenarius Kuster, 1846
  • Myocharus albovillosus Jacoby, 1882

Pachnephorus tessellatusgatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny szczerotków.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1825 roku przez Caspara Erasmusa Duftschmidta pod nazwą Eumolpus tessellatus[1].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o podługowatym, prawie walcowatym ciele długości od 2,5 do 3 mm. Głowa, przedplecze i pokrywy są metalicznie brązowe do czarnomosiężnych i gęsto porośnięte białawymi łuskami. Czułki są w części nasadowej czerwonawe, a w części dalszej czarne[2][3]. Obrzeżenie prawie równoległych krawędzi bocznych wąskiego przedplecza jest kompletne[2], a jego powierzchnia ma równomiernie rozmieszczone punkty[3]. Niemal dwukrotnie dłuższe niż szerokie pokrywy[2][3] mają rzędy widoczne prawie do szczytu[2]. Punktowanie wtórne na międzyrzędach pokryw jest gęste i nieregularnie rozmieszczone[3]. Łuski tworzą zwykle na pokrywach nieregularne pasy i plamy, najczęściej jaśniejsze na międzyrzędach trzecim, piątym i siódmym[3]; rzadko zdarza się by łuski obrastały pokrywy całkowicie[2]. Kolor odnóży jest brunatnoczarny do czarnego. Golenie pary środkowej i tylnej mają niewielki ząbek na szczycie zewnętrznej krawędzi[3].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Owad ten zasiedla stanowiska nasłonecznione i porośnięte roślinnością zielną[4]. Larwy są wąskimi oligofagami astrowatych, żerującymi na korzeniach (ryzofagia). Wśród ich roślin żywicielskich wymieniane są płesznik czerwonkowy, omanowiec lepki i omany[5].

Gatunek holarktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Belgii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji. W Azji podawany jest z syberyjskiej i dalekowschodniej części Rosji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu, Kirgistanu, Mongolii i Chin. Poza tym wykazany został z nearktycznej Ameryki Północnej[1].

W Polsce owad ten stwierdzony został na nielicznych, rozproszonych stanowiskach[4], z których większość leży w południowej części kraju[3]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako gatunek krytycznie zagrożony wymarciem (CR)[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 6. Chrysomeloidea, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2010, s. 352, ISBN 978-87-88757-84-2.
  2. a b c d e Gattung Pachnephorus Redtenbacher 1845. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-05-22].
  3. a b c d e f g Andrzej Warchałowski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 94 Stonkowate - Chrysomelidae. Część ogólna i podrodziny Donaciinae, Orsodacninae, Criocerinae, Clytrinae, Cryptocephalinae, Lamprosomatidae, Eumolpinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1971, s. 102.
  4. a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1990. 
  5. W.N. Ellis: Pachnephorus tessellatus (Duftschmid, 1825). [dostęp 2024-05-22].
  6. Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.