Paoliida | |||
Handlirsch, 1906 | |||
Okres istnienia: karbon–perm | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Rząd |
Paoliida | ||
Synonimy | |||
|
Paoliida – wymarły rząd owadów o niejasnej systematyce i filogenezie. W zapisie kopalnym przedstawiciele są znani z karbonu i permu. Ich skamieniałości odnajdywano na terenie Europy, Azji i Ameryki Północnej[1].
Hipotetyczne relacje filogenetyczne Paoliida wg Prokopa i innych, 2013[2]
|
Takson ten wyróżnił jako pierwszy Borys Rohdendorf w 1977, ale autorstwo przypisał on Antonowi Handlirschowi[3]. Jego pozycja filogenetyczna jest niejasna. Traktowane były m.in. jako najwcześniejsze nowoskrzydłe, przodków pluskwiaków, przedstawiciele takich grup jak Palaeodictyoptera, Protoblattoidea i Protorthoptera, a w 2013 Jakub Prokop i współpracownicy wskazują na nie jako grupę siostrzaną Dictyoptera[2]. Skład włączanych doń taksonów również jest różny u różnych autorów. Aleksandr Rasnicyn zaliczał tu w 2002 tylko rodzinę Paoliidae[4]. Prokop i współpracownicy dokonali w 2013 rewizji i redefinicji grupy, włączając doń dwie rodziny: Paoliidae i Blattinopsidae[2]. Natomiast Adré Nel, Romain Garrouste i Jakub Prokop w publikacji z 2015 zaliczają doń Anthracoptilidae[5]. Przedstawiony poniżej opis opiera się na definicji Prokopa i innych z 2013[2].
Owady te miały smukłe, nitkowate czułki, zbudowane z długich członów. Na przedpleczu nie występowały paranota. Obie pary skrzydeł miały prawie jednakową budowę, ale tylne były szersze u nasady, co nadawało im bliższy trójkątnemu kształt. Składane były w pozycji spoczynkowej dachowato nad ciałem. Obie pary cechował zredukowany wachlarz analny. Przednia żyłka radialna była silnie wypukła, przednia kubitalna wypukła, medialna i tylna radialna dość wypukłe, a tylna subkostalna i tylna kubitalna wklęsłe. Tylna żyłka subkostalna kończyła się w odsiebnej połowie skrzydła: na żyłce kostalnej lub na przedniej radialnej. Tylna żyłka radialna miała liczne odnogi. Obie żyłki kubitalne miały dość długi wspólny trzon u nasady. Przednie odgałęzienia przedniej żyłki kubitalnej były wklęsłe, a tylne odgałęzienia wypukłe. Tylna żyłka kubitalna była prosta lub sigmowata i miała najwyżej jedną, krótką odnogę w części końcowej[2].