Partia Islamska (1975-1979)

Partia Islamska
حزب اسلامی
Ilustracja
Państwo

 Afganistan

Lider

Gulbuddin Hekmatjar

Data założenia

1975

Data rozwiązania

1979

Ideologia polityczna

islamizm, antykomunizm

Partia Islamska (pers. حزب اسلامی, Hezb-e Islami) - afgańska partia polityczna o charakterze islamistycznym działająca w latach 1975-1979. Jej założycielem i liderem był przebywający wówczas na emigracji w Pakistanie Gulbuddin Hekmatjar[1][2][3]. Celem Partii Islamskiej było założenie religijnej milicji na przykładzie saudyjskiego Ichwanu[4].

Podczas swojej czteroletniej działalności, partia otrzymwała od Stanów Zjednoczonych pomoc finansową wartą 600 milionów USD[5]; partia była finansowana również przez saudyjskich szejków[6].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Partia powstała na bazie działającej w latach 1969-1975 islamistycznej i antykomunistycznej organizacji Młodzież Muzułmańska, która została założona przez pasztuńskich studentów Uniwersytetu w Kabulu[2][7].

W pobliżu granic z Iranem i Pakistanem Partia Islamska otworzyła obozy szkoleniowe, mające przygotować osoby przeciwne ówczesnej władzy Mohammada Dauda Chana; okres szkolenia trwał do 6 miesięcy[7]. Szkolenia dotyczyły nauki o częściach broni, walki przeciw pożarom, orientacją w terenie; propagowano również walkę przeciwko władzy i przeciwko komunizmowi[7]. Instruktorami byli Pakistańczycy, irańscy zawodowi wojskowi, byli afgańscy oficerowie oraz specjaliści ze Stanów Zjednoczonych, Chin, Arabii Saudyjskiej, Egiptu i Jordanii[7].

W 1979 roku z powodu wewnętrznych konfliktów w partii, stronnictwo podzieliło się na trzy frakcje[1]: Hekmatjara[8][9], Chalisa i Farukiego[10].

W 2001 roku Gulbuddin Hekmatjar dołączył do Talibów i prowadził wojnę partyzancką przeciwko wojskom amerykańskim stacjonującym wówczas w Afganistanie[3][11]; zorganizował również grupę kilku tysięcy partyzantów, która walczyła przeciwko władzy Hamida Karzaja, który w latach 2001-2014 był prezydentem Afganistanu[12].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b ОППОЗИЦИОННЫЕ ПАРТИИ И ГРУППИРОВКИ АФГАНИСТАНА. afganistan.od.ua. [dostęp 2016-03-09]. (ros.).
  2. a b Roy i Sfeir 2007 ↓, s. 132.
  3. a b Political parties/groups and leaders in Afghanistan. afghan-web.com. [dostęp 2009-02-12]. (ang.).
  4. Jones 2008 ↓, s. 28-29.
  5. John Pike: Hizb-i-Islami (Islamic Party). irp.fas.org. (ang.).
  6. Bergen 2001 ↓, s. 69.
  7. a b c d Ilias Daudi (Ильяс Дауди): Большая игра в Афганистан. proza.ru. (ros.).
  8. Вооруженная оппозиция. militera.lib.ru. (ros.).
  9. Гульбеддин Хекматияр расшифровка интервью. Часть № 1 (пропавшие без вести). zen.yandex.ru, 2020-10-02. (ros.).
  10. » Кабул. Зарегистрирована «Исламская Партия Афганистана». afghanistan.ru, 2005-06-12. (ros.).
  11. Roy i Sfeir 2007 ↓, s. 133.
  12. Michael Crowley: Our Man in Kabul?. tnr.com, 2010-03-09. [dostęp 2010-03-13]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]