Partia Republikańska (2021–2023)

Partia Republikańska
Ilustracja
Państwo

 Polska

Skrót

Republikanie

Prezes

Adam Bielan

Data założenia

20 czerwca 2021[a]

Data rozwiązania

16 grudnia 2023

Adres siedziby

ul. Heweliusza 11 lok. 811, 80-890 Gdańsk

Ideologia polityczna

republikanizm, liberalny konserwatyzm, chrześcijańska demokracja

Poglądy gospodarcze

wolny rynek

Grupa w Parlamencie
Europejskim

Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy

Barwy

     czerwony

     niebieski

     biały

Strona internetowa
Prezes partii Adam Bielan
Politycy Partii Republikańskiej podczas konferencji prasowej w Sejmie. Stoją od lewej: Karol Rabenda, Kamil Bortniczuk, Adam Bielan, Włodzimierz Tomaszewski i Arkadiusz Czartoryski (2023)

Partia Republikańska (Republikanie) – polska prawicowa partia polityczna związana ze Stowarzyszeniem „Republikanie”, powołana do życia w 2021 w wyniku rozłamu w Porozumieniu. W 2023 rozwiązała się, wchodząc w skład Prawa i Sprawiedliwości.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wniosek o rejestrację partii złożyli w październiku 2017 działacze „Republikanów” (Monika Baran, Piotr Opaczewski i Agata Żemetro) przeciwni działaniom tworzącej wówczas Partię Republikańską posłanki Anny Siarkowskiej (ugrupowanie to zarejestrowane było w latach 2018–2019), współtworzący w 2017 Porozumienie. Partia związana ze Stowarzyszeniem „Republikanie” została zarejestrowana 7 stycznia 2021[1].

Na przełomie stycznia i lutego 2021 doszło do sporu w Porozumieniu, gdy część partii związana z Adamem Bielanem uznała, że jako przewodniczący konwencji krajowej ugrupowania został on p.o. prezesa partii, gdyż jej zdaniem wygasł mandat Jarosława Gowina do pełnienia funkcji prezesa. Działacze „Republikanów” opowiedzieli się w tym sporze po stronie Adama Bielana, którego grupa została usunięta z partii (nie uznając decyzji o wykluczeniach)[2].

20 czerwca 2021 odbył się Zjazd Republikański, na którym ogłoszono, że Porozumienie (kierowane w mniemaniu tej grupy przez eurodeputowanego Adama Bielana, który został przewodniczącym Komitetu Zjednoczeniowego) weszło w skład zarejestrowanej w styczniu 2021 Partii Republikańskiej. W ugrupowaniu znalazło się pięciu posłów – czterech wykluczonych wcześniej z Porozumienia i należących do klubu parlamentarnego PiS (minister bez teki Michał Cieślak, wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jacek Żalek, a także Kamil Bortniczuk i Włodzimierz Tomaszewski) oraz niezrzeszony wówczas Lech Kołakowski, który wcześniej odszedł z PiS i współpracował krótko z Porozumieniem (12 dni później jako poseł Republikanów powrócił do klubu PiS); współpracę z Partią Republikańską podjął ponadto poseł Mieczysław Baszko, który jednak nie wystąpił wówczas z Porozumienia. Do partii przystąpili liderzy Stowarzyszenia „Republikanie” (na czele z prezesem Karolem Rabendą), związało się z nią również środowisko Chrześcijańskiego Ruchu Samorządowego. Gośćmi zjazdu byli m.in. prezesi Prawa i Sprawiedliwości (wicepremier Jarosław Kaczyński) i Federacji dla Rzeczypospolitej (Marek Jakubiak), a także zakładający stowarzyszenie Centrum poseł Łukasz Mejza[3][4].

7 lipca 2021 do partii dołączył poseł Arkadiusz Czartoryski, przechodząc z koła Wybór Polska (powracając tym samym po 12 dniach do klubu PiS)[5]. Tydzień później inna była członkini tego koła Małgorzata Janowska także przystąpiła do Partii Republikańskiej (powróciła jednocześnie do klubu PiS po 19 dniach, przechodząc z koła Polskie Sprawy)[6]. 11 sierpnia Mieczysław Baszko oficjalnie ogłosił przejście z Porozumienia do Partii Republikańskiej[7]. 12 września odbył się kongres partii, na którym wybrano władze. Na prezesa został wybrany Adam Bielan, a na wiceprezesów Magdalena Błeńska, Michał Cieślak i lider ChRS Arkadiusz Urban[8]. W październiku kolejnym posłem partii został Łukasz Mejza, który objął funkcję wiceministra odpowiedzialnego za sport[9] (wbrew zapowiedzi Adama Bielana[10] nie przystąpił jednak do klubu parlamentarnego PiS). Został on także wiceprezesem partii, podobnie jak Kamil Bortniczuk i Jacek Żalek (w listopadzie Łukasz Mejza został jednak usunięty z władz partii[11]). W październiku 2021 do partii przystąpił senator Tadeusz Kopeć[12] (działający jednocześnie w stowarzyszeniu OdNowa RP, powołanym przez innych byłych polityków Porozumienia).

26 października 2021 Kamil Bortniczuk został powołany w skład rządu Mateusza Morawieckiego na urząd ministra sportu i turystyki[13]. 30 listopada tego samego roku Lech Kołakowski objął stanowisko wiceministra rolnictwa i rozwoju wsi[14]. Wcześniej w tym miesiącu reprezentanci Republikanów objęli stanowiska wicewojewodów warmińsko-mazurskiego (Piotr Opaczewski)[15] i podlaskiego (Bogusława Szczerbińska)[16]. 24 grudnia, po swojej rezygnacji, Łukasz Mejza został odwołany ze stanowiska wiceministra[17]. 15 czerwca 2022 ze stanowiska ministra bez teki odwołany został Michał Cieślak, a dwa dni później w jego miejsce jako reprezentant Partii Republikańskiej został powołany na nie Włodzimierz Tomaszewski[18][19]. W marcu 2023 z funkcji wiceministerialnej ustąpił Jacek Żalek[20], a 15 czerwca tego samego roku zastąpiła go na niej Ewelina Owczarska[21].

W wyborach parlamentarnych w 2023 kilkunastu przedstawicieli partii startowało z list PiS do Sejmu, ponadto do Senatu z ramienia PiS kandydował Andrzej Wojtyła. Mandaty w parlamencie zdobyli czterej działacze Partii Republikańskiej – reelekcję uzyskali Kamil Bortniczuk, Michał Cieślak, Arkadiusz Czartoryski i Łukasz Mejza. Zasiedli oni w klubie parlamentarnym PiS. W powołanym w pierwszym kroku konstytucyjnym kolejnym rządzie Mateusza Morawieckiego, działającym przez kilkanaście dni, przedstawiciele Republikanów nie znaleźli się wśród ministrów konstytucyjnych. Następnie partia wraz z całym klubem PiS przeszła do opozycji i jej działacze zostali odwołani ze stanowisk rządowych niższych szczebli.

16 grudnia 2023 na posiedzeniu rady politycznej Partia Republikańska oraz rada polityczna Prawa i Sprawiedliwości podjęły uchwały o połączeniu obu partii politycznych poprzez wchłonięcie Partii Republikańskiej przez PiS. Adam Bielan wszedł w skład komitetu politycznego PiS[22][23][24].

Program

[edytuj | edytuj kod]

Według ugrupowania istotnymi wartościami były: rodzina jako związek kobiety i mężczyzny, wspólnota narodowa, niepodległe państwo, własność prywatna oraz demokracja[25]. Partia opowiadała się za programami prorodzinnymi i aktywizującymi młode pokolenie, rozwiązaniami proprzedsiębiorczymi, łączeniem aktywności oddolnej ze wspólnotową polityką państwa, zwiększaniem suwerenności energetycznej w połączeniu z „zielonym ładem”, aktywizowaniem obywateli w polityce obronnej, reformą sądownictwa i szkolnictwa, dalszą deregulacją zawodów, odwoływaniem się do tradycji niepodległościowej I i II Rzeczypospolitej, współpracą z Polonią, rozwijaniem NATO, obecnością Polski w Unii Europejskiej, rozwijaniem współpracy w ramach Grupy Wyszehradzkiej, objęciem priorytetem współpracy z USA, szeroką współpracą bilateralną z Wielką Brytanią, wspieraniem napływu myśli naukowo-technicznej i kadr naukowych do Polski, a także za wspieraniem Polaków m.in. na Wschodzie[26].

Działacze

[edytuj | edytuj kod]

Zarząd Krajowy (pod koniec działalności)

[edytuj | edytuj kod]

Prezes:

Wiceprezesi:

Sekretarz generalny:

  • Marcel Klinowski

Skarbnik:

  • Wojciech Kasprowski

Przewodniczący Rady Krajowej:

Dyrektor Biura Krajowego:

  • Monika Baran

Pozostali członkowie:

Posłowie X kadencji

[edytuj | edytuj kod]

Wszyscy posłowie Partii Republikańskiej zostali wybrani z list Prawa i Sprawiedliwości i zasiadali w klubie tej partii.

Poseł do Parlamentu Europejskiego

[edytuj | edytuj kod]

Posłowie IX kadencji

[edytuj | edytuj kod]

Wszyscy posłowie Partii Republikańskiej (oprócz Łukasza Mejzy) zasiadali w klubie Prawa i Sprawiedliwości.

Senator X kadencji

[edytuj | edytuj kod]
  1. Data konwencji założycielskiej – rejestracja partii nastąpiła już 7 stycznia 2021.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pozycja 15142 [online], Monitor Sądowy i Gospodarczy nr 43/2021, 4 marca 2021.
  2. Konflikt w Porozumieniu. Wyrzucono ośmiu polityków z partii [online], onet.pl, 13 lutego 2021.
  3. Radosław Opas, Adam Bielan ogłosił powstanie Partii Republikańskiej. Wsparł go Jarosław Kaczyński [online], wp.pl, 20 czerwca 2021.
  4. Transmisja Zjazdu Republikańskiego. facebook.com, 20 czerwca 2021.
  5. Koło Girzyńskiego przestanie istnieć po 12 dniach? [online], rp.pl, 7 lipca 2021.
  6. PiS wzmacnia swój klub. Wraca Małgorzata Janowska [online], onet.pl, 14 lipca 2021.
  7. Poseł opuszcza partię Gowina. Dołączy do Republikanów [online], tysol.pl, 11 sierpnia 2021.
  8. Karol Żak, Adam Bielan jednomyślnie wybrany prezesem Partii Republikańskiej [online], rmf24.pl, 12 września 2021.
  9. „Pozycja w rządzie otwiera bardzo wiele drzwi” – rozmowa z Łukaszem Mejzą, nowym wiceministrem w rządzie Zjednoczonej Prawicy [online], gazetalubuska.pl, 18 października 2021.
  10. Bielan o Mejzie: Przystąpi do klubu PiS, nie ukrywa swojego stanu majątkowego [online], gazetaprawna.pl, 18 października 2021.
  11. Violetta Baran, Mejza usunięty z zarządu partii? Nie ma po nim śladu na stronie internetowej [online], wp.pl, 26 listopada 2021.
  12. Paweł Szczotka, Senator Tadeusz Kopeć przechodzi do Republikanów [online], beskidzka24.pl, 19 października 2021.
  13. Arkadiusz Grochot, Kamil Bortniczuk nowym ministrem sportu. Były sojusznik Gowina, teraz związany z PiS [online], rmf24.pl, 26 października 2021.
  14. Zmiany w kierownictwie resortu [online], gov.pl, 30 listopada 2021.
  15. Piotr Opaczewski odebrał akt powołania na stanowisko II Wicewojewody [online], gov.pl, 25 listopada 2021 [zarchiwizowane z adresu 2021-12-03].
  16. Henryk Korzenny, Jest drugi wicewojewoda – z Sokółki i z Porozumienia (dawniej) [online], bia24.pl, 22 listopada 2021.
  17. Arkadiusz Jastrzębski, Łukasz Mejza odchodzi z rządu. Jest decyzja premiera [online], wp.pl, 24 grudnia 2021.
  18. M.P. z 2022 r. poz. 614.
  19. Andrzej Duda dokonał zmian w rządzie. Kaczyński rezygnuje, Błaszczak wicepremierem [online], wprost.pl, 22 czerwca 2022.
  20. Dymisja w rządzie. Jacek Żalek złożył rezygnację [online], polsatnews.pl, 9 marca 2023.
  21. Ewelina Owczarska [online], gov.pl [zarchiwizowane z adresu 2023-06-16].
  22. Rafał Białkowski, Kamil Bortniczuk o połączeniu PiS z Partią Republikańską: celem jest doprowadzenie do realnej jedności w obozie Zjednoczonej Prawicy [online], pap.pl, 16 grudnia 2023.
  23. Rafał Białkowski, Posłanka Lichocka o obradach Rady Politycznej PiS: przyjęliśmy kilka uchwał, m.in. w obronie wolności słowa [online], pap.pl, 16 grudnia 2023.
  24. Zjednoczenie Prawa i Sprawiedliwości z Partią Republikańską [online], pis.org.pl, 16 grudnia 2023.
  25. Fundamenty [online], republikanie.org.pl.
  26. Program [online], republikanie.org.pl.