Pasterek

Pasterek
Opilo
Latreille, 1802
Ilustracja
Pasterek żwawy
Ilustracja
Larwa pasterka
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

Cucujiformia

Nadrodzina

przekraski

Rodzina

przekraskowate

Podrodzina

Clerinae

Rodzaj

pasterek

Synonimy
  • Eupocus Illiger, 1807
  • Notoxus Fabricius, 1775
  • Opilus Latreille, 1806
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Pasterek domowy

Pasterek (Opilo) – rodzaj chrząszczy z rodziny przekraskowatych.

Chrząszcze te mają wydłużone, często przypłaszczone grzbietobrzusznie ciało, w przypadku fauny środkowoeuropejskiej osiągające od 7 do 13 mm oraz ubarwione w odcieniach żółci i brązu. Głowę mają zaopatrzoną w duże oczy złożone o słabo wykrojonych przednich brzegach, głaszczki szczękowe z trójkątnymi członami szczytowymi oraz długie czułki zbudowane z jedenastu członów, z których te nasadowe są spłaszczone. Przedplecze jest węższe niż podstawa pokryw. Te zaś są płaskie i rozszerzone z tyłu. Wszystkie odnóża mają stopy złożone z czterech widocznych członów. Odwłok odznacza się redukcją szóstego sternitu[1].

Są to owady saproksyliczne. Zarówno larwy jak i owady dorosłe są drapieżnikami, wyspecjalizowanymi w polowaniu na larwy i postacie dorosłe owadów ksylofagicznych i kambiofagicznych, w tym chrząszczach z takich grup jak kołatkowate, kózkowate, miazgowce, pustoszowate oraz ryjkowce (w tym kornikowate). Larwy pasterków przechodzą rozwój w żerowiskach kambio- i ksylofagów[2][3][1].

Rodzaj rozprzestrzeniony jest kosmopolitycznie. Z terenu Polski odnotowano cztery gatunki (zobacz: przekraskowate Polski)[2][1], z których trzy umieszczone zostały na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (w tym jeden jako przypuszczalnie już wymarły)[4], a jeden także w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako gatunek zagrożony wymarciem w tym kraju (EN)[5].

Do rodzaju tego należą gatunki[6]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Sławomir Mazur: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 53. Przekraski - Cleridae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1975, s. 9-11.
  2. ↑ a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Dermestoidea, Bostrichoidea, Cleroidea i Lymexyloidea. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (11), 1986. 
  3. ↑ Paweł Jałoszyński, Szymon Konwerski, Tomasz Majewski, Marek Miłkowski, Rafał Ruta, Katarzyna Żuk. Nowe stanowiska interesujących przekrasków (Coleoptera: Cleridae) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 24 (4), s. 219-225, 2005. 
  4. ↑ Jerzy Pawłowski, Daniel Kubisz, Mieczysław Mazur: Coleoptera. Chrząszcze. W: Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior: Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. Suplement. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2002.
  5. ↑ Szymon Konwerski: Opilo pallidus (Olivier, 1795). Pasterek blady. [w:] Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce [on-line]. Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2004–2009. [dostęp 2020-07-07].
  6. ↑ genus Opilo Latreille, 1802. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2020-07-07].