Pieczarka płaska

Pieczarka płaska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	pieczarkowate
Rodzaj	pieczarka
Gatunek	pieczarka płaska
	Nazwa systematyczna
	Agaricus placomyces Peck; Nov. sist. Niz. Rast. 13: 77 (1976)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pieczarka płaska (Agaricus placomyces Peck) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1976 r. Charles Horton Peck^[1]. Synonimy naukowe:

Agaricus placomyces var. flavescens Thiers 1960
Agaricus placomyces var. microsporus A.H. Sm. 1940
Agaricus placomyces Peck 1878 var. placomyces
Fungus placomyces (Peck) Kuntze 1898
Psalliota placomyces (Peck) Lloyd 1899^[2].

Polską nazwę podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 5–12 cm, od szaropopielatego do ciemnego, prawie czarnego na jego wierzchołku. Brzeg kapelusza bywa niekiedy całkowicie biały. Okryty jest drobnymi łuseczkami do złudzenie przypominającego łuseczki innego grzyba – jadalnej czubajki kani (Macrolepiota procera). Łuseczki niekiedy przybierają odcień brązowy^[4].

Blaszki

Za młodu niekiedy przez krótki czas różowo „rozkwitające”, przeważnie jednak tylko szaroróżowe^[4].

Trzon

Biały, wysmukły, bez bulwki lub z płaską, odsadzoną bulwką. Pierścień zwisający, od spodu z charakterystycznym, dookoła biegnącym kantem^[4].

Miąższ

Po ugnieceniu, szczególnie w bulwce trzonu, żółknący. Zapach charakterystyczny, przypominający zapach środka dezynfekcyjnego karbolu lub atramentu^[4].

Wysyp zarodników

Ciemny. Zarodniki eliptyczne^[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Południowej, Europie, Azji i Australii^[5]. W Polsce jest rzadka. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski podano tylko jedno jej stanowisko (w Ojcowskim Parku Narodowym). Ma status E – gatunek wymierający^[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Danii, Finlandii^[3].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Owocniki tworzy od sierpnia do października w lasach liściastych i iglastych, parkach^[4].

Znaczenie

Grzyb trujący, powoduje (chociaż nie u wszystkich ludzi) silne zaburzenia w trawieniu, połączone z mdłościami i wymiotami. Alkohol może wzmacniać działanie trujące, zależnie od stanu zatrutej osoby^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
↑ System Fungorum [online] [dostęp 2012-01-02] (ang.).
↑ ^a ^b WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 36, ISBN 83-89648-09-1 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g E.E. Gerhardt E.E., Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie – Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 72, ISBN 83-7404-513-2 .
↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10] .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 60, ISBN 83-89648-38-5 .

[if-1] Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).

[sf-2] System Fungorum [online] [dostęp 2012-01-02] (ang.).

[check-3] WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 36, ISBN 83-89648-09-1 .

[ger-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g E.E. Gerhardt E.E., Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie – Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 72, ISBN 83-7404-513-2 .

[disc-5] Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10] .

[mirek-6] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 60, ISBN 83-89648-38-5 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]