Pięciornik niski

Pięciornik niski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

pięciornik

Gatunek

pięciornik niski

Nazwa systematyczna
Potentilla supina L.
Sp. Pl.: 497 (1753)[3]
Synonimy
  • Argentina supina (L.) Lam.
  • Chamaephyton supinum (L.) Fourr.
  • Comarum supinum (L.) Alef.
  • Fragaria supina (L.) Crantz
  • Tridophyllum supinum (L.) Greene[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Multimedia w Wikimedia Commons

Pięciornik niski (Potentilla supina) – gatunek rośliny z rodziny różowatych. Rodzime obszary jego występowania to znaczna część Azji, Europy i Afryka Północna[5]. Rozprzestrzenił się również w Japonii[5]. W Polsce częściej spotykany w południowo-zachodniej części kraju oraz w dolinie Wisły i jej sąsiedztwie, bardzo rzadki na wybrzeżu, w Karpatach i na północnym wschodzie[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kwitnące pędy
Kwiat
Owoce
Łodyga
Rozesłana lub lekko podnosząca się osiąga do 40 cm długości, bez rozłogów[7].
Liście
Z obu stron zielone[7]. Dolne nieparzyście pierzaste o 2-5 parach listków, górne trójlistkowe, siedzące.
Kwiaty
Koloru żółtego, drobne – o płatkach długości 2,5–3 mm, krótszych od działek. Zebrane w kwiatostan luźny i ulistniony.
Owoce
Orzeszki.
Gatunki podobne
Pięciornik norweski P. norvegica ma podobnie liście trójlistkowe i dolne pierzaste (5-listkowe), ale pędy sztywno wzniesione i szorstko owłosione. Kwiaty zebrane w bogaty kwiatostan, o płatkach większych – 4–5 mm długości[7].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna lub dwuletnia, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do października[7]. Występuje na glebach podmokłych i piaszczystych, często w pobliżu wód, też w miejscach ruderalnych, na przydrożach[7], rzadko na polach.

Zmienność

[edytuj | edytuj kod]

W obrębie gatunku wyróżnia się 5 podgatunków[3]:

  • Potentilla supina subsp. supina – podgatunek nominatywny
  • Potentilla supina subsp. aegyptiaca (Vis.) Soják
  • Potentilla supina subsp. caspica Soják
  • Potentilla supina subsp. costata Soják
  • Potentilla supina subsp. paradoxa (Nutt.) Soják

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  3. ↑ a b c Potentilla supina L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-02-05].
  4. ↑ Potentilla supina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-28].
  6. ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 433, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  7. ↑ a b c d e Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2004, s. 235. ISBN 83-01-14342-8.