Piłka nożna w Kosowie

Stadion im. Fadila Vokrriego, arena domowa reprezentacji narodowej

Piłka nożna (alb. Futboll fut.ˈbɔɫ) jest najpopularniejszym sportem w Kosowie^[1]. Jej głównym organizatorem na terenie Kosowa pozostaje Federata e Futbollit e Kosovës (FFK)^[2].

Według stanu na 17 listopada 2021 roku Amir Rrahmani i Mërgim Vojvoda mają po 43 występy reprezentacyjne, a Vedat Muriqi strzelił 18 bramek w barwach reprezentacji Kosowa.

Historia

Derby Kosowa (KF Drita-KF Gjilani) na stadionie miejskim Gjilan 30 września 2018 roku.

Piłka nożna zaczęła zyskiwać popularność w Kosowie na początku XX wieku. 1 grudnia 1918 po zakończeniu I wojny światowej i po rozpadzie Austro-Węgier zamieszkane przez Słowian południowych komitaty Królestwa Chorwacji wraz z ziemiami Styrii i Krainy postanowiły zjednoczyć się z Serbią w Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców, późniejszą Jugosławię.

W 1922 roku w Prisztinie powstał pierwszy kosowski klub piłkarski Gajret. Po założeniu jugosłowiańskiej federacji piłkarskiej – NSJ (chorw. Nogometni Savez Jugoslavije) w kwietniu 1919 roku w Zagrzebiu, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych ligowych Mistrzostw Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców w sezonie 1923. Na początku kosowskie kluby występowały w Belgradzkim pododdziale piłkarskim, zwanym Beogradski loptački podsavez.

3 października 1929 zmieniono nazwę państwa na „Królestwo Jugosławii”, również Związek Piłkarski w maju 1930 został przeniesiony do Belgradu i przyjął serbską nazwę FSJ (Fudbalski savez Jugoslavije). Rozbiór Jugosławii w latach 1941–1945, dokonany przez państwa Osi, spowodował przyłączenie większości Kosowa do kontrolowanej przez Włochy tzw. Wielkiej Albanii, mniejszych części do okupowanej przez Niemców Serbii oraz do Bułgarii. W 1942 kosowski klub KF Prishtina uczestniczył w nieoficjalnych rozgrywkach mistrzostw Albanii.

W 1945 po utworzeniu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii i uzyskaniu przez Kosowo w 1946 statusu regionu autonomicznego w ramach Serbii, kontynuowano rozgrywki o mistrzostwo Jugosławii w najwyższej lidze, zwanej Prva savezna liga. W 1946 roku powstał pododdział piłkarski w Prisztinie zwany Kosovski loptački podsavez - poprzednik federacji piłkarskiej Kosowa - FFK. Od 1945 organizowano rozgrywki w lidze prowincjalnej Kosowa, która stała się jednym z pododdziałów piątego poziomu w jugosłowiańskim systemie ligowym. Najlepszymi klubami Kosowa w tym czasie były: KF Prishtina (mistrz 1982/83 w II lidze) i FK Trepča (mistrz 1976/77 w II lidze), które grały w pierwszej lidze Jugosławii.

Po upadku SFR Jugosławii w 1991 roku Kosowo pozostało w składzie FR Jugosławii. Kosowskie kluby uczestniczyły w mistrzostwach FR Jugosławii, w sezonie 1996/97 KF Prishtina zwyciężył w grupie wschodniej II ligi FR Jugosławii i awansował do I ligi. W sezonie 1997/98 zajął trzecie miejsce w grupie B pierwszej ligi jugosłowiańskiej. Narastający konflikt etniczny doprowadził ostatecznie do wybuchu wojny domowej w Kosowie w latach 1998–1999. W rezultacie bombardowania Kosowo znalazło się pod tymczasowym zarządem ONZ. Kosowskie kluby wycofały się z mistrzostw Jugosławii i od sezonu 1999/2000 występowały w Superlidze Kosowa. Kraj znajdował się pod kontrolą ONZ. 17 lutego 2008 roku proklamowano niepodległość Kosowa.

Rozgrywki zawodowej Superligi zainaugurowano w sezonie 2007/08^[3].

Format rozgrywek ligowych

W obowiązującym systemie ligowym trzy najwyższe klasy rozgrywkowe są ogólnokrajowe (Superliga, Liga e Parë i Liga e Dytë). Dopiero na czwartym poziomie pojawiają się grupy regionalne.

Puchary

Rozgrywki pucharowe rozgrywane w Kosowie to:

• Puchar Kosowa (Kupa e Kosovës),
• Superpuchar Kosowa (Superkupa e Kosovës) - mecz między mistrzem kraju i zdobywcą Pucharu.

Reprezentacja narodowa

 Osobny artykuł: Reprezentacja Kosowa w piłce nożnej mężczyzn.

 Osobny artykuł: Reprezentacja Kosowa w piłce nożnej kobiet.

Przypisy

1. Sport in Kosovo. www.topendsports.com. [dostęp 2021-11-24]. (ang.).
2. Football Federation of Kosovo [online], UEFA, 3 września 2018 [dostęp 2021-11-24]  (ang.).
3. Kosovo - List of Final Tables [online], RSSSF [dostęp 2021-11-24]  (ang.).

Linki zewnętrzne

• Piłka nożna na stronie Topsporti (alb.)
• Piłka nożna na stronie Kosova Sot (alb.)
• Sport (w tym piłka nożna) na stronie Gazeta Express (alb. • ang.)
• Sport (w tym piłka nożna) na stronie Kosovapress (alb. • ang. • serb.)
• Oficjalna strona FFK (alb. • ang.)
• Oficjalna strona Superligi (alb. • ang.)