Pochwiak karłowaty

Pochwiak karłowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

łuskowcowate

Rodzaj

pochwiak

Gatunek

pochwiak karłowaty

Nazwa systematyczna
Volvariella pusilla (Pers.) Singer
Lilloa 22: 401 (1951)
Multimedia w Wikimedia Commons

Pochwiak karłowaty (Volvariella pusilla (Pers.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Volvariella, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Obecną nazwę naukową nadał Rolf Singer w 1951 r.[1] Ma 9 synonimów. Niektóre z nich[2]:

  • Volvariella parvula (Weinm.) Speg. 1926
  • Volvariella pusilla var. minuta K. Acharya, A.K. Dutta & P. Pradhan 2012

Polską nazwę nadała w 1999 r. Alina Skirgiełło[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

O średnicy 1–3 cm, początkowo o kształcie dzwona, później rozszerzający się. Skórka w młodym wieku jest jedwabista, lekko lepka, biała, miąższ kremowy, brzeg jest bardziej żylasty i czasami popękany[4].

Blaszki

Wolne, w młodym wieku białe, z różowym miąższem w miarę dojrzewania zarodników. Zbliżają się do stopki, ale jej nie dotykają[4].

Trzon

Wysokość 1–4 cm, grubość 0,1–0,5 cm, walcowaty z maczugowato rozszerzoną podstawą, kruchy, pełny. Powierzchnia początkowo biała z rozproszonymi włoskami, później gładka. Pochwa błoniasta, workowata, biaława, czasami jasno płowoszara, pękająca na 2–4 płaty[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki szerokoelipsoidalne, 5,5–7,2 × 3,8–4,9 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 40–70 × 11–27 µm, o kształcie od wrzecionowatego dobutelkowato-workowatego. Skórka kapelusza zbudowana z septowanych strzępek o szerokości 6–20 µm z wewnętrznym, bardzo jasnym barwnikiem[5].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Afryce, Azji i Australii. Najwięcej stanowisk podano w Europie[6]. W Polsce podano stanowiska w Sudetach i Bieszczadach[3]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków grzybów chronionych i zagrożonych[7].

Naziemny grzyb saprotroficzny[5]. Rośnie w lasach, parkach, ogrodach botanicznych, ogródkach działkowych, przy drogach, czasami blisko domów, na ziemi, w trawie. Owocniki pojawiają się od czerwca do października[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-03-09] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-03-09] (ang.).
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 689, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b Ramon Mendaza, Guillermo Diaz, Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color, Iberduero, 1987, s. 297, ISBN 84-404-0530-8 (hiszp.).
  5. ↑ a b c Alina Skirgiełło, Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, s. 62–63, ISBN 83-85444-66-1.
  6. ↑ Występowanie Volvariella pusilla na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-11] (ang.).
  7. ↑ Aktualne stanowiska Volvariella pusilla w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-11] (pol.).