Poliptyk Stefaneschi
 Poliptyk Stefaneschi, rewers | |
| Autor |
Giotto i uczniowie |
|---|---|
| Data powstania | |
| Medium | |
| Wymiary | |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Poliptyk Stefaneschi – poliptyk ołtarzowy autorstwa włoskiego malarza Giotta di Bondone, znajdujący się obecnie w zbiorach Pinakoteki Watykańskiej.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Dzieło, mające postać monumentalnego tryptyku, malowanego z obydwu stron, powstało na zamówienie kardynała Giacoma Caetaniego Stefaneschiego do wielkiego ołtarza starej konstantyńskiej bazyliki św. Piotra na Watykanie[1]. Giotto osobiście sporządził projekt dzieła i osobiście brał udział w pracach wykonawczych na różnych fazach jego realizacji, pochłonięty jednak natłokiem obowiązków powierzył wykonanie niektórych partii swoim uczniom, m.in. Bernardo Daddiemu[1]. Autorstwo Giotta widać szczególnie w wykonanym przez niego w całości centralnym panneau z przedstawieniem Chrystusa[1][2], drobniejsze elementy takie jak miejscami mocniejsze kontury i załamania, jaśniejsze efekty barwne i rysy na twarzach postaci noszą jednak ślady ręki uczniów mistrza[1].
Awers poliptyku, zwrócony oryginalnie w stronę nawy i wiernych, ukazuje w centralnej części błogosławiącego św. Piotra siedzącego na tronie w otoczeniu aniołów i świętych, u stóp którego klęczą donator – kardynał Stefaneschi oraz papież Celestyn V[1][2][3]. Na panelach bocznych umieszczono postacie świętych Andrzeja i Jana Ewangelisty oraz Jakuba i Pawła[1]. Rewers poliptyku w centralnej kwaterze ukazuje tronującego Chrystusa adorowanego przez aniołów, u stóp którego klęczy kardynał Stefaneschi[1][2]. Panele boczne rewersu ukazują sceny męczeństwa świętych Piotra i Pawła[2][3]. Całość poliptyku jest bogato zdobiona postaciami świętych, aniołów i proroków, zapełniających pilastry, medaliony, szczyty i predellę[1].
Całość tryptyku, wykonanego w formie przypominającej relikwiarz, utrzymana jest w typowo gotyckiej stylistyce z pewnymi elementami archaizacji, widocznej zwłaszcza w przewadze elementów pionowych w kompozycji[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Muzea Watykanu. Warszawa: Arkady, 1983, s. 135. ISBN 83-213-3144-0.
- ↑ a b c d e f g Muzea Watykańskie, Rzym. Warszawa: Rzeczpospolita/HPS, 2007, s. 26, seria: Wielkie muzea. ISBN 978-83-60688-25-0.
- ↑ a b c Giotto. Warszawa: Rzeczpospolita/HPS, 2006, s. 118–119, seria: Klasycy sztuki. ISBN 83-60688-09-5.