Poniszowice
| wieś | |
 Poniszowice - Kościół św. Jana Chrzciciela | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
539[2] |
| Strefa numeracyjna |
032 |
| Kod pocztowy |
44-172[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SGL |
| SIMC |
0221209 |
Położenie na mapie gminy Rudziniec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gliwickiego  | |
 50°24′34″N 18°27′51″E/50,409444 18,464167[1]
| |
Poniszowice (niem. Ponischowitz[4]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Rudziniec.
Wieś wzmiankowana w 1223 roku. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Poniszowice. W latach 1973–1977 miejscowość była siedzibą gminy Poniszowice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w formie Ponussowitz[5][6].
W czasach III Rzeszy w latach 1936–1945 nazwę miejscowości zmieniono na niemiecką Muldenau/Oberschlesien[4][7].
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się szkoła podstawowa.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Przez wieś przebiegają szlaki turystyczne:
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- drewniany kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela[8][9] zbudowany w 1404 roku, jeden z najstarszych na Górnym Śląsku[10]
- płyta nagrobna nagrobka Antoniego von Fragstein und Niemsdorffa na terenie cmentarza[11]
- krzyż na "Sznurowej Górze" upamiętniający starcie wojsk czeskich z oddziałami hrabiego Mansfelda w czasie wojny trzydziestoletniej[12]
- na cmentarzu w Poniszowicach rośnie najokazalszy w województwie śląskim wiąz szypułkowy, okaz o obwodzie 639 cm i wysokości 30 m (w 2015)[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 108051
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 967 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Górnego Śląska, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2008
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ https://web.archive.org/web/20160304113822/http://geschichte-on-demand.de/gleiwitz.html poz. 62
- ↑ Drewniany kościół w Poniszowicach [online], www.malanowicz.eu [dostęp 2017-11-26] (pol.).
- ↑ Najstarszy drewniany kościół w Polsce jest w Poniszowicach? - Dziennikzachodni.pl [online], www.dziennikzachodni.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
- ↑ Maria Lipok-Bierwiaczonek: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu.. Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 378. ISBN 978-83-60470-41-1.
- ↑ von Fragstein und Niemsdorff Family [online], fragstein.republika.pl [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-28] (pol.).
- ↑ https://web.archive.org/web/20160304205804/http://www.biuletyn.net/nt-bin/_private/rudziniec/5070.pdf
- ↑ Paweł Zarzyński, Robert Tomusiak, Krzysztof Borkowski: Drzewa Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016. ISBN 978-83-63895-686. OCLC 934696860.