Preah Palilay

Preah Palilay
Ilustracja
Państwo

 Kambodża

Miejscowość

Siĕm Réab

Wyznanie

buddyzm

Historia
Data budowy

XIII-XIV wiek

Dane świątyni
Budulec

Lateryt

Multimedia w Wikimedia Commons
Preah Palilay[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo

 Kambodża

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II, III, IV[1]

Numer ref.

668

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1992
na 16. sesji

Położenie na mapie Kambodży
Mapa konturowa Kambodży, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Preah Palilay”
13°26′44,36″N 103°51′21,65″E/13,445656 103,856013
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Preah Palilay – jedna ze świątyń kompleksu Angkor wpisanych wspólnie na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO w 1992 roku na 16 sesji w Santa Fe, Stany Zjednoczone Ameryki 7-14 grudnia[2][3].

Preah Palilay jest świątynią buddyjską znajdującą się wewnątrz Angkor Thom około 200 m na północ od pałacu królewskiego. Obecnie teren świątyni zarośnięty jest dżunglą i bezpośrednio na jej tarasach rosną potężne drzewa[4]. Data budowy nie jest dokładnie określona. Szacuje się ją na XIII–XIV wiek prawdopodobnie za panowania Dżajawarmana VII lub jego następcy[5]. Świątynia została oczyszczona w latach 1918–1919 przez Henriego Marchala, a gopura oczyszczona i odnowiona przez Maurice Glaize w latach 1937–1938[6]

Uważana jest za przykład świątyni góry w Angkor będącej symbolicznym przedstawieniem góry Meru[7]. Świątynia ma wymiary 50 na 50 m, otoczona była pojedynczym murem z lateritu, tylko z jedną gopurą od wschodu[8].

Sanktuarium, które zbudowane jest z piaskowca, usadowione jest na trzystopniowym podeście o wysokości 6 m. Jego centralna komora ma kształt kwadratu o boku 5 m, ma cztery wejścia każde z przedsionkiem. Pozostałości zdobień wskazują na to, że sanktuarium jest z połowy XIII wieku i jest starsze od gopury. Sanktuarium zwieńczone jest wysoką, częściowo zawaloną, wieżą kamienną, w kształcie zwężającego się komina. Wieża ta prawdopodobnie została dobudowana później niż samo sanktuarium. Kamienne schody o długości 33 metrów prowadzą z gopudy na górny taras świątyni[5][9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
  2. ↑ Convention concerning the protection of the World Cultural and Natural Heritage. World Heritage Commitee Eighteenth Session. [dostęp 2023-04-08]. (ang.).
  3. ↑ Angkotr. WWW.UNESCO.ORG. [dostęp 2023-04-08]. (ang.).
  4. ↑ Nick Ray, Daniel Robinson: Cambodia. Wyd. 06. Lonely Planet Publications Pty Ltd, 2008, s. 164. ISBN 978-1-74104-317-4.
  5. ↑ a b APSARA National Authority: Angkor Archeological Park, Preah Palilay Temple. APSARA National Authority, Preservation - Heritage - Sustainable Development, Angkor World Heritage Site - Siem Reap - Kingdom of Cambodia. [dostęp 2023-04-14]. (ang.).
  6. ↑ Maurice Glaize: The Monuments of the Angkor Group. Sajgon: 1944, s. 109-110.
  7. ↑ Thierry Zephir. The Angkorean Temple-Mountain. „Expedition Magazine”. 37 (3), s. 6, 1995. 
  8. ↑ Michael Freeman; Claude Jacques: Ancient Angkor. Bangkok: River Books Press Dist A C, 2009, s. 115-116. ISBN 974-8225-27-5.
  9. ↑ Asian Historical Architecture: Preah Palilay Temple, Angkor, Cambodia. /www.orientalarchitecture.com. [dostęp 2023-04-14]. (ang.).