Przetacznik kłosowy siwy

Przetacznik kłosowy siwy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

babkowate

Rodzaj

przetacznik

Gatunek

przetacznik kłosowy

Podgatunek

przetacznik kłosowy siwy

Nazwa systematyczna
Veronica spicata subsp. incana (L.) Walters
Bot. J. Linn. Soc. 65: 269 1972[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Przetacznik siwy w pełni kwitnienia

Przetacznik kłosowy siwy (Veronica spicata subsp. incana L.) – według The Plant List jest to podgatunek przetacznika kłosowego (Veronica spicata L.)[3], według innych ujęć taksonomicznych jest to odrębny gatunek – przetacznik siwy (Veronica incana L.). Rośnie dziko w niektórych rejonach Europy (Finlandia, Estonia, Łotwa, Litwa, Białoruś, Rosja, Krym, Mołdawia, Węgry, Słowacja, Austria, Niemcy, Szwajcaria, Włochy, Rumunia, Serbia, Bułgaria) oraz części Azji o klimacie umiarkowanym (Turcja, część azjatyckiej Rosji, Kazachstan, Mongolia, Chiny)[4]. Jest uprawiany w wielu krajach świata[5]. W Polsce występuje tylko w uprawie[6].

Morfologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Łodyga
Srebrzystoszara, wzniesiona, o wysokości 10–40 cm, cała owłosiona białosiwym, gęstym kutnerem[7].
Liście
Krótkoogonkowe lub siedzące, w dolnej części łodygi jajowate lub eliptyczne, w górnej lancetowate. Brzegi płytko, lub bardzo słabo karbowane, wierzchołki całobrzegie. Nasada liści zwężona, wierzchołek tępy lub słabo zaostrzony. Wszystkie są niebłyszczące, gęsto owłosione białosiwym kutnerem[7].
Kwiaty
Skupione w grono na szczycie łodygi, zazwyczaj na łodydze występuje tylko jedno grono. Jest bardzo gęste, ścieśnione i wyraźnie odgraniczone od reszty łodygi. Kwiaty niemal siedzące, przysadki drobne, równowąskie. Działki kielicha wąskie, tępawe i pokryte włoskami gruczołowymi. Korona jest lazurowa lub niebieskobłękitna i ma szerokie, zaokrąglone łatki. Jest większa od korony przetacznika kłosowego. Rurka korony ma długość nieco większą od szerokości[7].
Owoc
Ogruczolona torebka o długości 3 mm[7].
Ekologia
Bylina, chamefit. W środowisku naturalnym rośnie na stepach, słonecznych wzgórzach, nabrzeżach rzek[7].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na ozdobne kwiatostany i srebrzystoszare liście jest uprawiany jako roślina ozdobna. Nadaje się na rabaty kwiatowe lub jako roślina okrywowa. Nadaje się także na kwiat cięty, gdyż w wodzie kwiatostany utrzymują się dość długo. Jest łatwy w uprawie. Jest całkowicie mrozoodporny, odporny jest także na większość chorób i szkodników. Nie ma specjalnych wymagań glebowych. Najłatwiej rozmnaża się przez podział kępy wczesną wiosną lub jesienią, można też przez wysiew nasion, co jest bardziej czasochłonne i pracochłonne. Nasiona przed wysiewem poddaje się stratyfikacji, która polega na tym, że w styczniu wysiewa się nasiona do pojemnika, okrywa go folia i przez sześć tygodni przetrzymuje w chłodziarce[8].

Istnieją też kultywary o innej barwie kwiatów: 'Silberteppich' o niebieskich kwiatach, 'Erica' i 'Heidekind' o różowych kwiatach.

Synonimy

[edytuj | edytuj kod]
  • Pseudolysimachion incanum (L.) Holub
  • Pseudolysimachion incanum T. Yamaz.
  • Pseudolysimachion incanum subsp. pallens (Host) Trávn.
  • Pseudolysimachion pallens (Host) M.A.Fisch.
  • Veronica bellidifolia Juz.
  • Veronica incana L.
  • Veronica incana subsp. pallens (Host) Albach
  • Veronica pallens Host
  • Veronica spicata subsp. incana S. M. Walters
  • Veronica xilinensis Y.Z. Zhao

(według The Plant List[3]).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-06] (ang.).
  3. ↑ a b c The Plant List. Veronica incana. [dostęp 2014-11-20].
  4. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
  5. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  6. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  7. ↑ a b c d e Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  8. ↑ Kwiaty ogrodowe. Veronica incana. [dostęp 2014-12-08].