Przydonica

Przydonica

wieś
Kościół drewniany Matki Boskiej Różańcowej i nowy kościół
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Gródek nad Dunajcem
Liczba ludności (2022)	1384[2]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	33-318[3]
Tablice rejestracyjne	KNS
SIMC	0426360
Położenie na mapie gminy Gródek nad Dunajcem Przydonica
Położenie na mapie Polski Przydonica
Położenie na mapie województwa małopolskiego Przydonica
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Przydonica
49°43′58″N 20°46′29″E/49,732778 20,774722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Jadwiga Bolesławówna przenosi 3 wsie podkoniuszego krakowskiego, Gedki, w ziemi sądeckiej: Gródek, Glinik i Przydonica z prawa polskiego na niemieckie, 27 lipca 1336

Szkoła

Przydonica – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Gródek nad Dunajcem.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Przydonica^[4][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0426377	Dolna Wieś	część wsi
0426383	Dział	część wsi
0426390	Gawroniec	część wsi
0988939	Glinik	przysiółek
0426408	Górna Wieś	część wsi
0426414	Kobylnice	część wsi
0426450	Podglinicze	przysiółek
0426420	Sikornik	część wsi
0426437	Wygony	część wsi
0426443	Zbęk	część wsi

Położenie

Wieś znajduje się na obszarze Pogórza Rożnowskiego, w dolinie Przydonickiego Potoku (Przydoniczanka), który wpada do Jeziora Rożnowskiego we wsi Bartkowa-Posadowa^[6].

Transport

Komunikację autobusową do Nowego Sącza zapewnia prywatny przewoźnik. Najbliższy przystanek kolejowy to Wilczyska we wsi Wilczyska, oddalonej o ok. 8 km i Stróże oddalona ok. 10 km.

Historia

Parafia w Przydonicy powstała ok. 1358 roku z fundacji rodów Gerałtów i Gryfitów. W XVI/XVII w. miejscowy kościół został zamieniony na zbór braci polskich^[7]. W latach 1592–1606 tutejsza parafia nie posiadała duszpasterza, w 1596 roku administrację parafią przejął proboszcz z Podola. Niebawem Przydonica utraciła prawa parafii i popadła w zależność filialną od Podola. Dopiero w 1925 roku bp tarnowski Leon Wałęga ponownie erygował w Przydonicy parafię. Obecny kościół został zbudowany w 1527 i konsekrowany ok. 1580 roku. Wieża została prawdopodobnie dobudowana w XVIII wieku^[8][9].

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[10].

• Kościół parafialny pw. MB Różańcowej.

Parafia rzymskokatolicka

Pierwotnie parafia była pod wezwaniem św. Katarzyny^[8], obecna rzymskokatolicka parafia jest pw. Matki Boskiej Różańcowej. W 1998 roku poświęcono plac pod budowę nowego kościoła^[11]. 13 sierpnia 2006 wmurowano kamień węgielny^[12], a konsekracji dokonał biskup tarnowski Wiktor Skworc 2 października 2011 roku^[13].

Nowy (konsekrowany w roku 2011) kościół w Przydonicy

Edukacja

• Szkoła Podstawowa w Przydonicy^[14]
• Filia Szkoły Muzycznej I Stopnia^[15]

Gospodarka

W Przydonicy znajduje się tartak, dwa sklepy oraz skup owoców i warzyw.

Sport

Siedziba klubu sportowego od 2011 roku ULKS Przydonica^[16].

Ochotnicza Straż Pożarna

Miejscowość posiada założoną w 2002 roku Ochotniczą straż pożarną, posiada ona trzy samochody bojowe: GBARt Mercedes-Benz, Volkswagen Transporter SLBus oraz Mitsubishi L200 SLRR^[17].

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111657
2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1045 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. brak numeru strony
5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
6. Pogórze Rożnowskie; Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2004. ISBN 83-89165-72-4. Brak numerów stron w książce
7. Zbyszyce. Gmina Gródek nad Dunajcem. [dostęp 2014-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-09)].
8. Historia kościoła parafialnego w Przydonicy. przydonica.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-03)]..
9. Kościół w Przydonicy na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce
10. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-10] .
11. Gość Niedzielny: Dróżki Różańcowe w Przydonicy.
12. Sanktuarium Matki Bożej w Przydonicy. przydonica.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-30)]..
13. Matka Pocieszna, „gosc.pl”, 15 sierpnia 2013 [dostęp 2017-11-20] .
14. Strona Szkoły Podstawowej w Przydonicy
15. Filia w Przydonicy. smroznow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-13)]. strona Szkoły Muzycznej I st. w Rożnowie
16. ULKS Przydonica [online], Facebook .
17. http://ospprzydonica.pl/index.php/historia/

Linki zewnętrzne

• Przydonica strona Gminy Gródek nad Dunajcem
• https://www.facebook.com/NaszaPrzydonica/
• Przydonica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 207 .
• Przydonica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 524 .