Przywrotnik prawie nagi

Przywrotnik prawie nagi
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

przywrotnik

Gatunek

przywrotnik prawie nagi

Nazwa systematyczna
Alchemilla glabra Neygenf[3].
Enchirid. Bot. Siles. 67 (1821)
Synonimy
  • Alchemilla alpestris F.W. Schmidt
  • Alchemilla suecica Frohner[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Kwiatostan

Przywrotnik prawie nagi (Alchemilla glabra Neygenf.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych. Roślina dość powszechna w Europie. Obszar występowania rozciąga się od 70 równoleżnika na południe do Hiszpanii, Włoch i Bałkanów, na wschód do Łotwy i Litwy[4]. W Niemczech, Austrii i Szwajcarii jest jednym z najczęstszych przedstawicieli rodzaju. Gatunek introdukowany do USA i Kanady.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Niska roślina, cała żółtawo lub niebieskawozielona.
Łodyga
O wysokości (5)15–60 cm. Jej pierwsze międzywęźle jest owłosione, drugie jest nagie lub (czasami) rzadko owłosione[5].
Liście
Nerkowate lub okrągławonerkowate, z szeroko otwartą zatoką przy nasadzie. Zazwyczaj są 9-klapowe i sfałdowane. Klapy ząbkowane są od samej nasady, wcięte na 1/3–1/4 blaszki. Brak całobrzegich wycięć między klapami. Na zewnętrznych liściach klapy są zaokrąglone, na wewnętrznych zazwyczaj trójkątne. Liście na górnej stronie nagie, na dolnej owłosione tylko na nerwach. U niektórych okazów wszystkie ogonki liściowe są owłosione, u niektórych tylko wewnętrzne[5].
Kwiaty
Małe, zielonożółte, o średnicy 3–4,5 mm. Kielich dzwonkowaty, długości ok. 1,5 mm. Kwitnie od maja do sierpnia[5].
Gatunki podobne
Alchemilla xanthochlora, Alchemilla vestita.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina. W Polsce jest pospolita w Karpatach, Sudetach i w południowo-zachodniej części kraju, poza tym jest rzadka. Rośnie na łąkach, pastwiskach, brzegach potoków, w zaroślach[5]. Gatunek charakterystyczny dla związku Rumicion alpini[6].

Zagrożenia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek umieszczony został na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[7] i na obszarze Polski uznany za narażony na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania (kategoria zagrożenia [V]).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  3. ↑ a b The Plant List. [dostęp 2012-05-06].
  4. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
  5. ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  6. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.